Bài giảng Ngữ văn Lớp 6 - Tiết 77+78: Bài học đường đời đầu tiên

 Tiết 77+78
BÀI HỌC ĐƯỜNG ĐỜI ĐẦU TIÊN
 Trích “Dế Mèn phiêu lưu kí” – Tô Hoài BÀI HỌC ĐƯỜNG ĐỜI ĐẦU TIÊN
 Trích “ Dế mèn phiêu lưu ký” – Tô Hoài
2.Tác phẩm Chương II, III: 
 Kể chuyện Dế Mèn bị bọn trẻ con bắt đi chọi 
nhau với các con dế khác. Mèn trốn thoát. 
Trên đường về gặp chị Nhà Trò bị sa vào lưới 
của bọn Nhện độc ác.Mèn đánh tan bọn nhện 
cứu chị Nhà Trò yếu ớt. BÀI HỌC ĐƯỜNG ĐỜI ĐẦU TIÊN
 Trích “ Dế mèn phiêu lưu ký” – Tô Hoài
3. Đọc và tóm tắt – chú thích
4. Kết cấu – bố cục * Truyện ngắn viết theo lối đồng 
- Đoạn 1: từ đầu -> đứng đầu thiên hạ thoại.
 rồi => Bức chân dung tự hoạ 
 của Dế Mèn *Ngôi kể : Ngôi thứ nhất (Dế Mèn 
 kể chuyện)
- Đoạn 2: còn lại => Câu chuyện về bài 
 học đường đời đầu tiên của Dế Mèn. Thảo luận nhóm
 •Nhóm 1,2: Em hãy tìm những chi 
 tiết miêu tả ngoại hình của Dế 
 Mèn?
 •Nhóm 3,4: Em hãy tìm những chi 
 tiết miêu tả hành động cuả Dế 
 Mèn? Bởi tôi ăn uống điều độ và làm việc có chừng mực nên tôi 
 chóng lớn lắm. Chẳng bao lâu, tôi đã trở thành một chàng Dế 
 thanh niên cường tráng. Đôi càng tôi mẫm bóng. Những cái 
 vuốt ở chân, ở khoeo cứ cứng dần và nhọn hoắt.Thỉnh thoảng, 
 muốn thử sự lợi hại của những chiếc vuốt, tôi co cẳng lên, đạp 
 phanh phách vào các ngọn cỏ. Những ngọn cỏ gẫy rạp, y như 
 có nhát dao vừa lia qua. Đôi cánh tôi, trước kia ngắn hủn 
 hoẳn, bây giờ thành cái áo dài kín xuống tận chấm đuôi, mỗi 
 khi vũ lên, đã nghe tiếng phành phạch giòn giã. Lúc tôi đi bách 
 bộ thì cả người tôi rung rinh một màu nâu bóng mỡ soi gương 
 được và rất ưa nhìn. Đầu tôi to ra và nổi từng tảng, rất bướng. 
 Hai cái răng đen nhánh lúc nào cũng nhai ngoàm ngoạp như 
 hai lưỡi liềm máy làm việc. Sợi râu tôi dài và uốn cong một vẻ 
 rất đỗi hùng dũng. Tôi lấy làm hãnh diện với bà con về cặp râu 
 ấy lắm. Cứ chốc chốc tôi lại trịnh trọng và khoan thai đưa cả 
 hai chân lên vuốt râu.
Những chi tiết miêu tả hành động của Dế Mèn. Bởi tôi ăn uống điều độ và làm việc có chừng mực nên tôi 
chóng lớn lắm. Chẳng bao lâu, tôi đã trở thành một chàng Dế 
thanh niên cường tráng. Đôi càng tôi mẫm bóng. Những cái 
vuốt ở chân, ở khoeo cứ cứng dần và nhọn hoắt. Thỉnh thoảng, 
muốn thử sự lợi hại của những chiếc vuốt, tôi co cẳng lên, đạp 
phanh phách vào các ngọn cỏ. Những ngọn cỏ gẫy rạp, y như 
có nhát dao vừa lia qua. Đôi cánh tôi, trước kia ngắn hủn 
hoẳn, bây giờ thành cái áo dài kín xuống tận chấm đuôi, mỗi 
khi vũ lên, đã nghe tiếng phành phạch giòn giã. Lúc tôi đi 
bách bộ thì cả người tôi rung rinh một màu nâu bóng mỡ soi 
gương được và rất ưa nhìn. Đầu tôi to ra và nổi từng tảng, rất 
bướng. Hai cái răng đen nhánh lúc nào cũng nhai ngoàm 
ngoạp như hai lưỡi liềm máy làm việc. Sợi râu tôi dài và uốn 
cong một vẻ rất đỗi hùng dũng. Tôi lấy làm hãnh diện với bà 
con về cặp râu ấy lắm. Cứ chốc chốc tôi lại trịnh trọng và 
khoan thai đưa cả hai chân lên vuốt râu.
Tác giả sử dụng từ loại gì để 
diễn tả hành động của Dế Mèn? động từ BÀI HỌC ĐƯỜNG ĐỜI ĐẦU TIÊN
 Trích “ Dế mèn phiêu lưu ký” – Tô Hoài
II. Tìm hiểu văn bản
 1. Bức chân dung tự hoạ của Dế Mèn: 
 - Nghệ thuật: nhân hoá, so sánh sinh động từ ngữ đặc sắc gợi 
 tả
 => Bức chân dung tự hoạ của Dế Mèn hiện lên thật sống động. 
 Đó là một chàng dế thanh niên cường tráng, mạnh mẽ đầy sức 
 sống nhưng kiêu căng xốc nổi. BÀI HỌC ĐƯỜNG ĐỜI ĐẦU TIÊN
 Trích “ Dế mèn phiêu lưu ký” – Tô Hoài
 II. Tìm hiểu văn bản
2. Bài học đường đời đầu tiên của Dế Mèn
 ? Tìm chi tiết 
- Dế Choắt: trạc tuổi Dế Mèn, sợ Dế Mèn, rất miêu tả hình ảnh 
xấu ( người gầy, dài lêu nghêu, cánh ngắn hở cả của Dế Choắt và 
mạng sườn, càng bè bè nặng nề, râu cụt, mặt cho biết đó là 
mũi ngẩn ngẩn ngơ ngơ, ăn xổi ở thì, nhà luộm một chú dế như 
 thế nào?
thuộm, bề bộn)
* Thái độ với Dế Choắt.
 ? Em hãy cho biết 
- Tự đặt tên cho Dế Choắt thái độ của Dế Mèn 
- Gọi Dế Choắt là chú mày. đối với Dế Choắt 
- Hếch răng lên xì một hơi rõ dài và lớn tiếng được biểu hiện qua 
mắng mỏ. lời nói, cách xưng 
-> Kiêu căng, trịnh thượng, khinh thường không hô, hành động ?
quan tâm giúp đỡ. + Ân hận:Tôi hối lắm!Tôi hối hận 
 lắm!, sám hối chân thành : đứng lặng 1 
 giờ lâu trước mộ Choắt, nghĩ về bài 
 học đường đời đầu tiên.
 + Bài học “ ở đời mà có thói 
 hung hăng bậy bạ, có óc mà 
 không biết nghĩ, sớm muộn gì 
 cũng mang vạ vào mình đấy.
=> Tâm lí Dế mèn miêu tả rất tinh 
tế và hợp lí
 ? Qua bài học của Dế Mèn em rút ra được bài học gì trong cuộc 
 sống?
 Đoạn trích nêu lên bài học : tính kiêu căng của tuổi trẻ có thể 
 làm hại người khác, khiến ta phải ân hân suốt đời. Chọn phương án đúng nhất 12345
Đoạn trích “Bài học đường đời đầu tiên” được kể bằng 
Lời của nhân vật nào?
A Chị Cốc
 B Người kể chuyện
C Dế Mèn
D Dế Choắt Luyện tập
Viết một đoạn văn từ 5 đến 7 câu nêu cảm nghĩ của em 
 về Dế Mèn trong đoạn trích trên.