Bài giảng Ngữ văn Lớp 7 - Tiết 35: Từ đồng nghĩa - Nguyễn Thị Hoàng

 Ngữ văn 7
GV: Nguyễn Thị Hoàng TRÒ CHƠI NHÌN HÌNH ĐOÁN TÊN
Heo - Lợn Bưởi - Bòng
 3 Tiết 35: TỪ ĐỒNG NGHĨA
I.Thế nào là từ đồng nghĩa? VD2:Từ “trông” trong bản dịch thơ 
 “Xa ngắm thác núi Lư” có nghĩa là: 
 Dùng mắt nhìn để nhận biết. Hãy 
 cho biết nghĩa của từ “trông” trong 
 từng trường hợp sau:
 a. Cô Thanh làm nghề trông trẻ.
 b. Ngày tết, mẹ trông con về chơi.
 5 Tiết 35: TỪ ĐỒNG NGHĨA
Nối các từ đồng nghĩa với nhau (Bài 1, 2/SGK-115) 
 Thuần Việt Hán Việt
 nhà thơ ngoại quốc
 nước ngoài hải cẩu
 chó biển thi nhân
 Thuần Việt Ấn - Âu
máy thu thanh pi - a - nô
 sinh tố ra - đi - ô
 dương cầm vi - ta - min
 7 Tiết 35: TỪ ĐỒNG NGHĨA
 Ví dụ 1: So sánh nghĩa của từquả và từ trái trong hai ví dụ 
 sau?
 Rủ nhau xuống bể mò cua, Chim xanh ăn trái xoài xanh, 
Đem về nấu quả mơ chua trên rừng. Ăn no tắm mát đậu cành cây đa.
 (Trần Tuấn Khải) (Ca dao)
 9
 9 Tiết 35: TỪ ĐỒNG NGHĨA
 Thay đổi vị trí của hai từ “trái” và “quả” cho nhau:
 Rủ nhau xuống bể mò cua, Chim xanh ăn trái xoài xanh, 
Đem về nấu quảmơ chua trên rừng. Ăn no tắm mát đậu cành cây đa.
 (Trần Tuấn Khải) (Ca dao)
 11
 11 Tiết 35: TỪ ĐỒNG NGHĨA
I.Thế nào là từ đồng nghĩa? Ví dụ 2: Nghĩa của hai từ in đậm 
II. Các loại từ đồng nghĩa. dưới đây có gì giống và khác 
 nhau?
-Từ đồng nghĩa hoàn toàn.
 - Trước sức tấn công như vũ bão 
 và tinh thần chiến đấu dũng cảm 
 tuyệt vời của quân Tây Sơn, hàng 
 vạn quân Thanh đã bỏ mạng.
 - Công chúa Ha-ba-na đã hi sinh 
 anh dũng, thanh kiếm vẫn cầm 
 tay. 
 (Truyện cổ Cu-ba)
 13 Tiết 35: TỪ ĐỒNG NGHĨA
 Hãy thay thế vị trí của hai từ “bỏ mạng”,“hy sinh” 
 và nêu nhận xét về nghĩa của hai câu văn lúc này?
-Trước sức tấn công như vũ bão và tinh thần chiến đấu dũng cảm 
tuyệt vời của quân Tây Sơn, hàng vạn quân Thanh đã bỏ mạng
- Công chúa Ha-ba-na đã hi sinh anh dũng, thanh kiếm vẫn cầm 
tay.
 (Truyện cổ Cu-ba)
 15 Tiết 35: TỪ ĐỒNG NGHĨA
 Bài tập nhanh 
I.Thế nào là từ đồng nghĩa?
 Cho nhóm từ đồng nghĩa 
II. Các loại từ đồng nghĩa. sau, hãy phân loại nhóm từ 
- Từ đồng nghĩa hoàn toàn. đồng nghĩa?
- Từ đồng nghĩa không hoàn a. Hi sinh, từ trần, toi mạng, 
toàn. về với đất, mất, từ giã cõi đời, 
 theo tổ tiên, tan xác.
  Đồng nghĩa không hoàn toàn
 b. Cha, thầy, tía, bố, ba.
  Đồng nghĩa hoàn toàn
 17 Tiết 35: TỪ ĐỒNG NGHĨA
 THẢO LUẬN NHÓM (Thời gian 3’)
 Ví dụ 2/115:
 Tại sao trong đoạn trích: “Chinh phụ ngâm khúc” lấy tiêu đề là: 
 “Sau phút chia li” mà không phải là “Sau phút chia tay” ?
Bởi vì:
- Đều có nghĩa: rời nhau, mỗi người đi một nơi.
- Nhưng sắc thái nghĩa của hai từ khác nhau: 
 + Chia li: Xa nhau lâu dài, có khi là mãi mãi (vĩnh biệt) không 
có ngày gặp lại. Kẻ đi trong đoạn trích này là ra trận, nơi cái 
sống và cái chết luôn kề cận nhau, từ mang sắc thái cổ xưa, diễn 
tả cảnh ngộ bi sầu của người chinh phụ.
 + Chia tay: Xa nhau có tính chất tạm thời, thường sẽ gặp lại 
nhau trong một khoảng thời gian ngắn.
 19 Bài tập 3: Một số từ địa phương đồng nghĩa với từ toàn 
 dân
bắp – ngô bông - hoa nón - mũ Tiết 35: TỪ ĐỒNG NGHĨA
 Bài tập 5/116: phân biệt nghĩa của các từ trong các nhóm 
đồng nghĩa:
 Biếu, tặng, cho: đều có ý trao cho ai một vật gì đấy.
 Biếu: Thể hiện sự tôn trọng của người
 dưới với người trên.
 Tặng: Thể hiện sự long trọng, có ý nghĩa 
 cao quý. thường để khen ngợi, khuyến 
 khích, tỏ lòng quí mến.
 Cho: Người trao vật có ngôi thứ cao hơn 
 hoặc ngang bằng người nhận. Sắc thái
 kẹo
 biểu cảm bình thường, thân mật. 23 Tiết 35: TỪ ĐỒNG NGHĨA
Bản đồ tư duy: Khái quát nội dung bài Từ đồng nghĩa.
 25 Chào tạm biệt!
 Kính chúc quý thầy cô mạnh khỏe, 
các em học sinh chăm ngoan học tôt.
 27 • Em hãy viết đoạn văn khoảng 4 câu trong 
 đó có sử dụng các từ đồng nghĩa ?
 29