Bài giảng Ngữ văn Lớp 9 - Tiết 117: Viếng lăng Bác

 CHÀO MỪNG
QÚY THẦY CƠ
VỀ DỰ GIỜ MƠN 
 NGỮ VĂN Chúng Ta Cùng
 Khám Phá Ô Chữ
1 Tuần 27 VĂN BẢN
Tiết 117
 VIẾNG LĂNG BÁC
 -Viễn Phương-
 I. Giới thiệu
 1.Tác giả
 -Viễn Phương(1928-2005) tên khai sinh 
 là Phan Thanh Viễn, quê ở An Giang.
 - ¤ng lµ một trong những cây bút cĩ 
 mặt sớm nhất của lực lượng văn nghệ 
 giải phĩng miền Nam. 
 - Thơ ơng thường nhỏ nhẹ, giàu tình 
 cảm, mơ mộng ngay trong những 
 hồn cảnh chiến đấu ác liệt.
 2.Tác phẩm 
 -Năm 1976, sau ngày đất nước thống 
nhất, lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh cũng 
vừa khánh thành, Viễn Phương ra thăm 
miền Bắc , vào lăng viếng Bác Hồ.
- Bài thơ được sáng tác vào dịp đĩ và in 
trong tập thơ “Như mây mùa xuân”(1978) 
Con ở miền Nam VIẾNGra thăm lăng Bác LĂNGBác nằm trong giấcBÁC ngủ bình yên
Đã thấy trong sương hàng tre bát ngát Giữa một vầng trăng sáng dịu hiền
 Ơi! Hàng tre xanh xanh Việt Nam Vẫn biết trời xanh là mãi mãi
Bão táp mưa sa đứng thẳng hàng. Mà sao nghe nhĩi ở trong tim.
Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng Mai về miền Nam thương trào nước mắt
Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ Muốn làm con chim hĩt quanh lăng Bác
Ngày ngày dịng người đi trong thương nhớ Muốn làm đĩa hoa tỏa hương đâu đây.
Kết tràng hoa dâng bảy mươi chín mùa xuân Muốn làm cây tre trung hiếu chốn này. Tuần 27 VĂN BẢN
Tiết 117
 VIẾNG LĂNG BÁC
 -Viễn Phương- Nhà thơ đã“Con” sử - “Bác” ở hai 
 dụng cáchđầu xưng câu thơ sinh li tử 
 I. Giới thiệu hơ gì? Embiệt nhận nhưng tại sao tác 
 II. Đọc- tìm hiểu cấu trúc xét gì về cáchgiả lại sử dụng từ 
 xưng hơ ấy? “thăm”?
 III. Phân tích
 1.Cảm xúc ở bên ngịai lăng Con ở miền Nam ra thăm lăng Bác
 Đã thấy trong sương hàng tre bát ngát
 Ơi! Hàng tre xanh xanh Việt Nam
 Bão táp mưa sa đứng thẳng hàng.
 Hình ảnh 
 hàng tre bát 
 ngát trong 
 làn sương gợi 
 cho em cảm 
 giác gì? Tuần 27 VĂN BẢN
Tiết 117
 VIẾNG LĂNG BÁC
 -Viễn Phương-
 I. Giới thiệu
 II. Đọc- tìm hiểu cấu trúc
 III. Phân tích
 1.Cảm xúc ở bên ngịai lăng
 - Từ ngữ giàu cảm xúc; hình ảnh “hàng 
 tre” mang tính biểu tượng.
 - Quang cảnh lăng Bác trang nghiêm nhưng 
 gần gũi. Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng
 Niềm xúc động, tự hào.
 2.Cảm xúc khi đứng trước lăng Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ
 Ngày ngày dịng người đi trong thương nhớ
 Kết tràng hoa dâng bảy mươi chín mùa xuân. Chỉ ra và phân tích giá trị của biện 
 pháp nghệ thuật được sử dụng 
 trong các câu thơ sau:
 Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng
 Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ
Hai câu thơ sĩng đơi, hơ ứng nhau với hai hình ảnh mặt trời:
* Mặt trời trên lăng là mặt trời thực, mặt trời thiên nhiên rực 
rỡ, vĩnh hằng, mang ánh sáng sự sống đến cho vạn vật. 
* Mặt trời trong lăng là hình ảnh ẩn dụ giàu ý nghĩa: Bác Hồ 
là mặt trời của dân tộc Việt Nam, người đã mang đến ánh sáng 
độc lập tự do đến cho đất nước. 
Vừa làm nổi bật sự vĩ đại của Bác vừa thể hiện lịng tơn kính của 
dân tộc Việt Nam đối với Bác Hồ kính yêu. Tuần 27 VĂN BẢN
Tiết 117
 VIẾNG LĂNG BÁC
 -Viễn Phương-
 I. Giới thiệu
 II. Đọc- tìm hiểu cấu trúc
 III. Phân tích 
 1.Cảm xúc ở bên ngồi lăng Bác nằm trong giấc ngủ bình yên
 - Từ ngữ giàu cảm xúc; hình ảnh “hàng Giữa một vầng trăng sáng dịu hiền
 tre” mang tính biểu tượng. Vẫn biết trời xanh là mãi mãi
 - Quang cảnh lăng Bác trang nghiêm nhưng Mà sao nghe nhĩi ở trong tim.
 gần gũi.
 Niềm xúc động, tự hào.
 Em hình dung 
 2.Cảm xúc khi đứng trước lăng Khơng thểkhơng cĩ vầng gian 
 Sử dụng: ẩn dụ, hốn dụ tạo nên những hình Lăngtrăng là nơi thật đặttrong thi lăng hài 
 ảnh thơ tinh tế, giàu hình tượng. trong lăng 
 của ngườinhưng quá vì Bácsao cố ngườinhư nhưng thế 
 con vẫn hìnhnào? dung 
 Thể hiện niềm thương nhớ, kính yêu, ngườigiấc con ngủ ra của thăm Bác “ Bác 
 ngưỡng vọng đối với Bác. lại cĩ mộtgiữa một hình vầng dung trăng như 
 3.Cảm xúc khi ở trong lăng
 thế sángnào dịu về hiền” Bác? ?
 - Hình ảnh ẩn dụ “vầng trăng”. Tuần 27 VĂN BẢN
Tiết 117VIẾNG LĂNG BÁC
 -Viễn Phương-
 I. Giới thiệu
 II. Đọc- tìm hiểu cấu trúc
 III. Phân tích
 1.Cảm xúc ở bên ngồi lăng 
 2.Cảm xúc khi đứng trước lăng Bác nằm trong giấc ngủ bình yên
 Giữa một vầng trăng sáng dịu hiền
 3.Cảm xúc khi ở trong lăng Vẫn biết trời xanh là mãi mãi
 “trời xanh”.
 - Hình ảnh ẩn dụ “vầng trăng”, Mà sao nghe nhĩi ở trong tim.
 - Động từ “nhĩi”.
 Nỗi niềm thương mến, xĩt xa trước sự Em hiểu 
 Những lời thơTâm trạng xúc 
 ra đi của Bác. Cĩ nhiều từ ngữhìnhđộng của ảnh nhà 
 trên đã bộc lộ 
 diễn tả nỗi đauẩnthơ dụ được này biểu 
 nhưngnỗi tạiniềm sao nàochỉhiện cĩ bằng một 
 hìnhnhư ảnh thế ẩn dụ 
 từ “nhĩi”của mớiViễn cĩ thể 
 sâunào? xa. Đĩ là 
 lột tảPhương? hết nỗi lịnghình ảnh nào?.
 nhà thơ? VĂN BẢN
Tuần 27 Mai về miền Nam thương trào nước mắt
Tiết 117
 VIẾNG LĂNG BÁC Muơn làm con chim hĩt quanh lăng Bác
 Muốn làm đĩa hoa tỏa hương đâu đây.
 -Viễn Phương- Muốn làm cây tre trung hiếu chốn này.
 I. Giới thiệu con chim hĩt
 II. Đọc- tìm hiểu cấu trúc
 III. Phân tích Tình thương xĩt 
 như nén giữa tâm 
 1.Cảm xúc ở bên ngồi lăng đĩa hoahồn làm nảy sinh 
 Muốn làm những ước 
 2.Cảm xúc khi đứng trước lăng mguyện nào của 
 3.Cảm xúc khi ở trong lăng nhà thơ?
 - Hình ảnh ẩn dụ “vầng trăng”,“trời xanh”.
 - Động từ “nhĩi”.
 Nỗi niềm thương mến, xĩt xa trước sự cây tre trung hiếu
 ra đi của Bác. Em hiểu gì 
 4.Cảm xúc trước khi ra về về những 
 ước nguyện 
 đĩ? Tuần 27 VĂN BẢN
Tiết 117
 Bài thơ nĩi hộ 
 VIẾNG LĂNG BÁC lịng ta những tình 
 cảm nào đối với 
 -Viễn Phương- Bác qua tiếng lịng 
 I. Giới thiệu của nhà thơ Viễn 
 Phương?
 II. Đọc- tìm hiểu cấu trúc
 III. Phân tích
 1.Cảm xúc ở bên ngồi lăng
 2.Cảm xúc khi đứng trước lăng
 3.Cảm xúc khi ở trong lăng
 4.Cảm xúc trước khi ra về
 - Nhịp thơ nhanh, biện pháp điệp ngữ.
 - Tình cảm ơn nghĩa, lưu luyến, ước 
 nguyện chân thành.
 IV. Tổng kết
 1.Nội dung
 Bài thơ thể hiện lịng thành kính và niềm 
xúc động sâu sắc của nhà thơ và của mọi 
người đối với Bác Hồ khi vào lăng viếng Bác. GHI NHỚ
 - Bài thơ thể hiện lịng thành kính và 
 niềm xúc động sâu sắc của nhà thơ và 
 của mọi người đối với Bác Hồ khi vào 
 lăng viếng Bác.
 - Bài thơ cĩ giọng điệu trang trọng và 
 tha thiết, nhiều hình ảnh ẩn dụ đẹp và 
 gợi cảm, ngơn ngữ bình dị mà cơ đúc. KÍNH CHÚC QUÝ THẦY CÔ VÀ CÁC EM
 VUI TƯƠI VÀ TRÀN ĐẦY HẠNH PHÚC