Bài giảng Sinh học Lớp 7 - Bài 29: Đặc điểm chung và vai trò của ngành chân khớp

 LỚP SÂU BỌ 
 LỚP HÌNH NHỆN
LỚP GIÁP XÁC
 NGÀNH CHÂN KHỚP ĐẶC ĐIỂM CHUNG VÀ VAI TRÒ CỦA NGÀNH CHÂN KHỚP
I - ĐẶC ĐIỂM CHUNG
 Một số đặc điểm đại diện của ngành Chân khớp 
 Em có Nhận xét gì về cấu tạo 
 phần phụ của chân khớp?
 Phần phụ chân khớp phân 
 đốt, các đốt khớp động với 
 nhau làm phần phụ rất linh 
 hoạt
 Hình 29.1. Đặc điểm cấu 
 tạo phần phụ ĐẶC ĐIỂM CHUNG VÀ VAI TRÒ CỦA NGÀNH CHÂN KHỚP
I - ĐẶC ĐIỂM CHUNG
 Một số đặc điểm đại diện của ngành Chân khớp 
 Em hãy nhận xét sự phát 
 triển và tăng trưởng của 
 chân khớp?
 Sự phát triển và tăng 
 trưởng gắn liền với sự lột 
 xác, thay vỏ cũ bằng vỏ 
 mới thích hợp với cơ thể.
 Hình 29.3. Sự phát triển của chân 
 khớp ĐẶC ĐIỂM CHUNG VÀ VAI TRÒ CỦA NGÀNH CHÂN KHỚP
I - ĐẶC ĐIỂM CHUNG
 Một số đặc điểm đại diện của ngành Chân khớp 
 Nêu cấu tạo mắt kép của 
 chân khớp?
 Mắt kép gồm nhiều ô mắt 
 ghép lại, mỗi ô mắt có đủ 
 màng sừng, thể thuỷ tinh và 
 các dây thần kinh thị giác.
 Hình 29.5. Cấu tạo mắt kép Em hãy đánh dấu (✓) vào ô trống vuông để chọn lấy các đặc 
điểm được coi là đặc điểm chung của ngành chân khớp. 
 1. Phần phụ chân khớp phân đốt. Các đốt khớp động với nhau 
 làm phần phụ rất linh hoạt.
 2. Cơ quan miệng gồm nhiều phần phụ tham gia để: bắt, giữ 
 và chế biến mồi.
 3. Sự phát triển và tăng trưởng gắn liền với sự lột xác, thay 
 vỏ cũ bằng vỏ mới thích hợp với cơ thể.
 4. Vỏ ki tin vừa che chở bên ngoài, vừa làm chỗ bám cho cơ. 
 Do đó có chức năng như xương, được gọi là bộ xương ngoài.
 5. Mắt kép (ở tôm, sâu bọ) gồm nhiều ô mắt ghép lại. Mỗi Ô 
 có đủ màng sừng, thể thuỷ tinh và các dây thần kinh thị giác 
 6. Một số loài kiến biết chăn nuôi các con rệp sáp để hút dịch 
 ngọt do rệp tiết ra làm nguồn thức ăn. Trong các đặc điểm của ngành chân khớp thì đặc điểm nào ảnh 
hưởng lớn đến sự phân bố rộng rãi của chúng ? 
 - Phần phụ chân khớp phân đốt. Các đốt khớp động 
 với nhau làm phần phụ rất linh hoạt.
 - Sự phát triển và tăng trưởng gắn liền với sự lột 
 xác, thay vỏ cũ bằng vỏ mới thích hợp với cơ thể.
 - Vỏ ki tin vừa che chở bên ngoài, vừa làm chỗ bám 
 cho cơ. Do đó có chức năng như xương, được gọi là 
 bộ xương ngoài. 1.Thảo Sự đaluận dạng nhóm, về cấuđánh tạo dấu và ( môi) và trường lựa chọn sống các củacụm chân từ gợi khớp ý ở cuối 
 bảng để hoàn thành bảng 1.
 Các 
 S Môi trường sống Râu Chân Cánh 
 Tên đại phần 
 T ngực ( 
 diện Nơi Ở cơ Số Không 
 T Nước số đôi) K có có
 ẩm cạn thể lượng có 
 Giáp xác
 1
 (Tôm sông)
 Hình nhện 
 2
 (Nhện)
 3 Sâu bọ 
 (Châuchấu)
 1 đôi 2 
 2 1 đôi 3 đôi
 đôi
Cụm từ gợi ý    3 2 đôi  4 đôi 
 3 đôi
 4 3 đôi 5 đôi Bảng 1. Sự đa dạng về cấu tạo và môi trường sống của chân khớp
 Môi trường sống Các Râu Cánh 
S Chân 
 Tên đại phần 
T ngực ( 
 diện Nơi Ở cơ Số Không 
T Nước số đôi) K có có
 ẩm cạn thể lượng có 
 Giáp xác
1  2 2 đôi
 (Tôm sông) 5 đôi 
 Hình nhện 
2 2 4 đôi
 (Nhện)   
3 Sâu bọ 
  1 đôi 3 đôi 2 đôi
 (Châuchấu) 3
 Em hãy rút ra nhận xét về cấu tạo và môi trường sống 
 của chân khớp? 2. Đa dạng về tập tính.
 Các tập tính chính của Chân khớp
 1. Tự vệ và tấn công.
 2. Dự trữ thức ăn.
 3. Dệt lưới bẫy mồi.
 4. Cộng sinh để tồn tại.
 5. Sống thành xã hội.
 6. Chăn nuôi động vật khác.
 7. Đực, cái nhận biết nhau bằng tín hiệu.
 8. Chăm sóc thế hệ sau. ĐẶC ĐIỂM CHUNG VÀ VAI TRÒ CỦA NGÀNH 
 CHÂN KHỚP
I - ĐẶC ĐIỂM CHUNG
II - SỰ ĐA DẠNG Ở CHÂN KHỚP
 1. Đa dạng về cấu tạo và môi trường sống
 2. Đa dạng về tập tính
III - VAI TRÒ THỰC TIỄN Bảng 3. Vai trò của ngành chân khớp
 STT Tên các đại diện có ở 
 Có lợi Có hại
 địa phương
 Tôm sông 
 1 Lớp giáp xác Tép 
 Cua đồng 
 Nhện chăng lưới 
 2 Lớp hình nhện Nhện đỏ, ve bò 
 Bò cạp 
 Bướm  
 3 Lớp sâu bọ Ong mật 
 Mọt hại gỗ 
? Nêu vai trò của chân khớp đối với tự nhiên và đời sống con người? Củng cố
 Đặc điểm cấu tạo nào khiến chân khớp đa dạng về tập tính và 
về môi trường sống?
- Các phần phụ có cấu tạo thích nghi với từng môi trường 
sống như:
+ Ở nước là chân bơi.
+ Ở cạn là chân bò.
+ Ở trong đất là chân đào bới.
-Phần phụ miệng cũng thích nghi với các thức ăn lỏng, rắn 
 khác nhau.
- Đặc điểm thần kinh (đặc biệt là não phát triển) và các 
giác quan phát triển là cơ sở để hoàn thiện các tập tính 
phong phú ở sâu bọ. Chúc các em học tập 
 tốt