Bài giảng Sinh học Lớp 9 - Bài 28: Pháp phương nghiên cứu di truyền người

 Cĩ thể sử dụng các phương pháp lai và 
gây đột biến trên sinh vật để nghiên cứu di 
truyền người khơng? Tại sao?
  Việc nghiên cứu di truyền ở người 
gặp 2 khĩ khăn sau:
 - Người sinh sản muộn, đẻ ít con
 - Vì lí do xã hội, khơng thể áp dụng các 
phương pháp lai và gây đột biến I. NGHIÊN CỨU PHẢ HỆ
 Giải thích các từ:
 Phả: là sự ghi chép Hệ: là các thế hệ
 Phả hệ là gì ? 
  Phả hệ là bản ghi chép sự di truyền 
 qua các thế hệ Chỉ nữ
 Biểu thị 2 trạng thái đối lập nhau của cùng 1 
Chỉ nam tính trạng 
 : nam tĩc thẳng 
 : nam tĩc quăn
  : nữ tĩc thẳng
  : nữ tĩc quăn
 Biểu thị kết hơn hay cặp vợ chồng Ví dụ 1 SGK : Khi theo dõi sự di truyền tính trạng màu mắt 
 (nâu hoặc và đen hoặc ) qua 3 đời của hai gia đình 
khác nhau, người ta lập hai sơ đồ phả hệ như sau:
 Đời ơng bà (P):
 Đời con (F1) :
 Đời cháu (F2) :
 Hình 28.1. Sơ đồ phả hệ của hai gia đình
 a (cĩ bà ngoại mắt nâu) và b (cĩ ơng nội mắt nâu)
 Em hãy quan sát, phân tích sơ đồ trên trả lời 
 các câu hỏi sau: Ví dụ 2: Bệnh máu khĩ đơng do một gen 
 quy định . Người vợ khơng mắc bệnh ( ) lấy 
 chồng khơng mắc bệnh ( ) , sinh ra con mắc bệnh 
 chỉ là con trai ( ).
 1. Hãy vẽ sơ đồ phả hệ cho trường hợp này 
2. Bệnh máu khĩ đơng do gen trội hay gen lặn quy định? 
 Vì sao?
 Thảo luận 
 3. Sự di truyền bệnh máu khĩ đơng nhĩmcĩ liên quan tới 
 giới tính hay khơng? Tại sao? trong 2 
 phút
 NHĨM 1, 2 : NHĨM 3, 4, 5 NHĨM 6,7, 8
 THẢO LUẬN THẢO LUẬN THẢO LUẬN CÂU 
 CÂU 1 CÂU 2 3 3. Sự di truyền bệnh máu khĩ đơng cĩ liên
quan tới giới tính hay khơng? Tại sao?
 Sự di truyền bệnh máu cĩ đơng cĩ liên 
quan với giới tính ,vì chỉ cĩ con trai mắc 
bệnh do gen gây bệnh nằm trên NST X Phương pháp nghiên cứu phả hệ là gì?
 Phương pháp nghiên cứu phả hệ là phương 
pháp theo dõi sự di truyền của 1 tính trạng nhất 
định trên những người thuộc cùng 1 dịng họ qua 
nhiều thế hệ, người ta cĩ thể xác định được đặc 
điểm di truyền ( trội, lặn do 1 hay nhiều gen quy 
định) nằm trên NST thường hay NST giới tính. II. NGHIÊN CỨU TRẺ ĐỒNG SINH 
 Thế nào là trẻ đồng sinh ? 
Trẻ đồng sinh là những đứa trẻ cùng được sinh 
ra ở một lần sinh
+ Trẻ đồng sinh hay gặp nhất là sinh đơi, cĩ 2 trường 
hợp là sinh đơi cùng trứng và sinh đơi khác trứng.
 Trẻ đồng sinh Quan sát sơ đồ hình 28.2a,b trả lời câu hỏi 
Sơ đồ 28.2a 
 Thụ tinh
giống và khác 
 sơ đồ 28.2b
 Hợp tử phân bào
ở điểm nào?
 Phơi bào tách nhau
 Phơi
 a b
 Hình 28.2. Sơ đồ hình thành trẻ đồng sinh
 a) Sinh đơi cùng trứng; b) Sinh đơi khác trứng Tại sao trẻ sinh đơi cùng trứng đều là 
 nam hoặc nữ ?
 Vì trẻ sinh đơi cùng trứng được sinh ra từ
cùng một hợp tử cùng một kiểu gen nên bao giờ
cũng cùng giới tính. -Trẻ đồng sinh khác trứng cĩ kiểu gen khác
nhau, nên cĩ thể cùng giới tính hay khác
giới tính PHÁP NGHIÊN
 PHƯƠNG CỨU
 DI TRUYỀN NGƯỜI
 I. Nghiên cứu phả hệ 
 - Phả hệ là bản ghi chép sự di truyền qua các thế hệ
 - Là theo dõi sự di truyền của 1 tính trạng nhất định trên những người thuộc 
 cùng 1 dịng họ qua nhiều thế hệ, người ta cĩ thể xác định được đặc điểm di 
 truyền ( trội, lặn do 1 hay nhiều gen quy định) nằm trên NST thường hay NST 
 giới tính.
II. Nghiên cứu trẻ đồng sinh 
 1. Trẻ đồng sinh cùng trứng và khác trứng 
 + Trẻ đồng sinh cùng trứng giống nhau về kiểu hình
 cĩ cùng kiểu gen → cùng giới tính
 + Trẻ đồng sinh khác trứng khác nhau kiểu hình và
 kiểu gen → cùng giới tính hoặc khác giới tính. Kết quả của phương pháp nghiên cứu 
 trẻ đồng sinh khẳng định điều gì?
 Nghiên cứu trẻ đồng sinh cùng trứng cĩ thể xác
định được tính trạng nào do kiểu gen quyết định là
chủ yếu, tính trạng nào chịu ảnh hưởng nhiều của
mơi trường tự nhiên và xã hội. Hãy khoanh trịn câu trả lời đúng trong các câu sau
 Câu 1: Ở người, bệnh mù màu do gen a quy định nằm
 trên nhiễm sắc thể giới tính X. Vì sao bệnh mù màu khơng thể 
 di truyền thẳng từ bố cho con trai?
 A. Vì con trai nhận NST giới tính Xa từ giao tử của bố và NST Y 
 từ giao tử của mẹ.
 B. Vì con trai nhận NST giới tính Xa từ giao tử của bố và mẹ.
 C. Vì con trai nhận NST giới tính Xa từ giao tử của mẹ và NST 
 Y từ giao tử của bố.
 D. Vì con trai nhận NST giới tính Y từ giao tử của bố và mẹ.
Câu 2 .Đồng sinh là trường hợp trong một lần sinh cĩ bao nhiêu 
trẻ ra đời ?
A. 2 trẻ 
B. 3 trẻ 
C. 4 trẻ 
D. Từ 2 trẻ trở lên