Đề tham khảo ôn thi tuyển sinh lớp 10 THPT môn Ngữ văn - Phòng GD&ĐT Thị xã Thuận An - Năm học 2018-2019

PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO 
 THỊ XÃ THUẬN AN 
 TRƯỜNG THCS BÌNH CHUẨN HƯỚNG DẪN CHẤM 
 KỲ THI TUYỂN SINH LỚP 10 THPT 
 ĐỀ THAM KHẢO NĂM HỌC 2018 - 2019 
 ĐÊ 1 MÔN THI: NGỮ VĂN 
 Thời gian: 120 phút không kể thời gian phát đề 
Câu Đáp án Điểm 
Câu 1 a/ Viết tiếp thêm 3 câu thơ để hoàn chỉnh một khổ thơ trong một bài 0,5 
(2đ) thơ mà em đã học. 
 “Trăng cứ tròn vành vạnh 
 kể chi người vô tình 
 ánh trăng im phăng phắc 
 đủ cho ta giật mình.” 
 b/ Khổ thơ trên trích từ tác phẩm nào? Tác giả là ai? 0,5 
 - Tên tác phẩm: Ánh trăng 
 - Tác giả: Nguyễn Duy 
 c./ Ý nghĩa biểu tượng của hình ảnh vầng trăng trong khổ thơ: 1,0 
 - Vầng trăng là biểu tượng cho quá khứ nghĩa tình, nguyên vẹn; là vẻ 
 đẹp bình dị và vĩnh hằng của đời sống tự nhiên. 
 - Trăng còn là người bạn, nhân chứng nghĩa tình; nghiêm khắc nhưng 
 bao dung độ lượng để nhắc nhở con người về một thái độ sống ân tình, thủy 
 chung. 
Câu 2 a. Thế nào là cách dẫn trực tiếp, cách dẫn gián tiếp? 
(1đ) - Dẫn trực tiếp: là nhắc lại nguyên văn lời nói hay ý nghĩ của người hoặc 0,25 
 nhân vật; lời dẫn trực tiếp được đặt trong dấu ngoặc kép. 
 - Dẫn gián tiếp: là thuật lại lời nói hay ý nghĩ của người hoặc nhân vật, 0,25 
 có điều chỉnh cho thích hợp; lời dẫn gián tiếp không đặt trong dấu ngoặc 
 kép. 
 b. Đọc câu văn và thực hiện các yêu cầu: 
 Trong “Báo cáo Chính trị tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ hai 
 của Đảng”, Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định rằng chúng ta phải ghi nhớ 
 công lao của các vị anh hùng dân tộc, vì các vị ấy là tiêu biểu của một dân 
 tộc anh hùng. 
 Tìm lời dẫn trong câu văn trên và cho biết đó là cách dẫn trực 
 tiếp hay gián tiếp? 
 - Xác định lời dẫn: Chúng ta phải ghi nhớ công lao của các vị 0,25 
 anh hùng dân tộc, vì các vị ấy là tiêu biểu của một dân tộc anh hùng. 
 - Đây là cách dẫn gián tiếp. 0,25 
Câu 3 Em hãy viết 1 văn bản nghị luận (khoảng 10-15 dòng) nêu suy nghĩ 
(2đ) của em về “Lời xin lỗi”. 
 * Yêu cầu kĩ năng: -Tâm trạng ngỡ ngàng, bâng khâng khi nhận ra mùa thu đã đến: 
 +Nếu ở khổ thơ đầu, mùa thu chỉ là dự đoán trong nỗi hình như, thì ở khổ 
thơ thứ hai,nhà thơ nhận ra : thu đã đến thật rồi. 
 +Biến chuyển trong không gian lúc sang thu được cảm nhận qua nhiều yếu 
tố , bằng nhiều giác quan và sự rung động tinh tế. 
 +Thu có mặt khắp nơi với những đặc trưng cụ thể của dòng sông trôi một 
cách thanh thản( dềnh dàng), những cánh chim bắt đầu vội vã ở buổi hoàng 
hôn 
 +Cảm giác giao mùa được diễn tả một cách thú vị qua đám mây mùa hạ 
vắt nửa mình sang thu,nắng cuối hạ vẫn còn nồng,còn sáng nhưng đã nhạt 
dần, trời đã bớt đi những tiếng sấm bất ngờ cùng những cơn mưa rào mùa 
hạ. 
 *Những suy ngẫm mang tính triết lí về con người và cuộc đời: 
-Hai dòng thơ cuối vừa có ý nghĩa tả thực, vừa có ý nghĩa biểu tượng, gợi 
nhiều liên tưởng. 
 -Hình ảnh điềm tĩnh của hàng cây đứng tuổi trước sấm sét , bão dông lúc 
sang thu cũng chính là sự từng trải qua thăng trầm của cuộc đời, vững vàng 
hơn khi con người đã đứng tuổi. 
b. Nghệ thuật: 0,5 
- Hình ảnh thơ đẹp, gợi cảm, đặc sắc về thời điểm giao mùa hạ - thu ở nông 
thôn đồng bằng Bắc Bộ. 
- Sáng tạo trong việc sử dụng từ ngữ (bỗng, phả, hình như), phép nhân hóa 
(sương chùng chình, sông dềnh dàng), phép ẩn dụ ( sấm , hàng cây đứng 
tuổi). 
3. Kết bài: 0,5 
- Bài thơ ngắn nhưng chứa đựng nhiều điều thú vị , bởi vì ,mỗi chữ , mỗi 
dòng đều phát hiện sự mới mẻ. Thể hiện tâm hồn nhạy cảm, tinh tế , một tài 
thơ đặc sắc. 
- Suy nghĩ của bản thân về ý nghĩa của bài thơ. 
 TRƢỜNG THCS BÌNH CHUẨN ĐÁP ÁN KỲ THI TUYỂN SINH LỚP 10 THPT 
 NĂM HỌC 2018 - 2019 
 ĐỀ THAM KHẢO MÔN THI: NGỮ VĂN 
 ĐÊ 2 Thời gian: 120 phút không kể thời gian phát đề 
 Câu Đáp án Điểm 
Câu 1: a. Chép nguyên văn tám câu thơ cuối trong đoạn trích 
 (2 điểm) “ Kiều ở lầu Ngƣng Bích” bắt đầu từ câu: “ Buồn trông 
 cửa bể chiều hôm”. 
 b. Cho biết trong đoạn thơ trên Nguyễn Du đã sử 
 dụng bút pháp nghệ thuật gì? 
 a. Chép đúng nguyên văn tám câu thơ trong đoạn trích ( 1 điểm) 
 “ Kiều ở lầu Ngƣng Bích”, không có sai sót về từ ngữ, 
 chính tả. 
 b. Trong đoạn thơ trên Nguyễn Du đã sử dụng bút pháp ( 1 điểm) 
 nghệ thuật tả cảnh ngụ tình. 
Câu 2: a. Hàm ý là gì? 
 (1 điểm) b. Trong những câu thơ sau, câu nào mang hàm ý? 
 Nêu rõ hàm ý đó: 
 “ Áo anh rách vai 
 Quần tôi có vài mảnh vá 
 Miệng cƣời buốt giá 
 Chân không giày”. 
 ( Đồng chí – Chính Hữu) 
 a. Hàm ý: Là phần thông báo tuy không được diễn đạt ( 0.5 điểm) 
 trực tiếp bằng từ ngữ trong câu nhưng có thể suy ra từ những 
 từ ngữ ấy. 
 b. – Câu mang hàm ý: Miệng cười buốt giá (0.25điểm) 
 - Hàm ý : Gợi hình ảnh những người lính cùng nhau 
 chịu đựng gian khổ và họ vẫn tỏ ra lạc quan để động viên (0.25 điểm) 
 nhau vượt qua khó khăn. 
Câu 3: Hiện tƣợng một số thanh thiếu niên hiện nay có thói quen 
 (2điểm) ỷ lại ngƣời khác trong học tập và trong công việc. Hãy 
 nêu ý kiến của em về hiện tƣợng đó. 
 * Yêu cầu về kỹ năng: 
 - Học sinh biết cách viết một văn bản nghị luận có đủ ba 
 phần: Nêu vấn đề, triển khai vấn đề, kết thúc vấn đề. Câu 4: Phân tích hai đoạn thơ trong bài thơ “Mùa xuân nho 
 (5điểm) nhỏ” của Thanh Hải để thấy đƣợc tâm hồn tha thiết của 
 nhà thơ tràn ngập niềm cảm xúc trƣớc mùa xuân của 
 thiên nhiên, mùa xuân của đất nƣớc: 
 “ Mọc giữa dòng sông xanh 
 Một bông hao tím biếc 
 Ơi, con chim chiền chiện 
 Hót chi mà vang trời 
 Từng giọt long lanh rơi 
 Tôi đƣa tay tôi hứng. 
 Mùa xuân ngƣời cầm súng 
 Lộc giắt đầy trên lƣng 
 Mùa xuân ngƣời ra đồng 
 Lộc trải dài nƣơng mạ 
 Tất cả nhƣ hối hả 
 Tất cả nhƣ xôn xao” 
 ( Thanh Hải – Mùa xân nho nhỏ) 
 * Yêu cầu về kỹ năng:Hiểu đúng yêu cầu của đề bài và 
 vận dụng tốt kỹ năng làm bài nghị luận văn học về đoạn thơ; 
 kết cấu chặt chẽ, bố cục rõ ràng, diễn đạt lưu loát, không mắc 
 lỗi dùng từ, đặt câu, lỗi chính tả. 
 * Yêu cầu về kiến thức:Học sinh có thể diễn đạt theo nhiều 
 cách khác nhau nhưng bài làm cần đảm bảo các ý cơ bản. 
 1. Mở bài: 
 - Giới thiệu nhà thơ Thanh Hải, hoàn cảnh ra đời của bài thơ ( 0.5 điểm) 
 Mùa xuân nho nhỏ. 
 - Nêu vấn đề: Tâm hồn tha thiết của nhà thơ tràn ngập niềm 
 cảm xúc trước mùa xuân của thiên nhiên, mùa xuân của đất 
 nước. 
 - Trích dẫn hai khổ thơ. 
 2. Thân bài: 
 a. Mạch cảm xúc của bài thơ:Mạch cảm xúc được khơi ( 0.5 điểm) 
 nguồn từ vẻ đẹp mùa xuân thiên nhiên mở rộng ra với mùa 
 xuân của đất nước và cảm xúc lắng đọng vào suy tư, ước 
 nguyện. 
 b. Phân tích: 
 * Bức tranh thiên nhiên đƣợc cảm nhận bằng những ( 1.5 điểm) 
 hình ảnh đầy sắc xuân của thiên nhiên, đất trời. 
 - Đảo ngữ và động từ “ Mọc” ở đầu câu tạo sức sống cho 
 mùa xuân. 
 - Các hình ảnh thơ: Dòng sông xanh, bông hoa tím, tạo 
 nên sắc xuân tươi đẹp. 
 - Âm thanh tiếng chim chiền chiện thể hiện cái nhìn trìu 
 mến với cảnh vật. 
 - Ẩn dụ chuyển đổi cảm giác : Tùng giọthứng” TRƯỜNG THCS CHÂU VĂN LIÊM KỲ THI TUYỂN SINH LỚP 10 THPT 
 NĂM HỌC 2018 - 2019 
 ĐỀ THAM KHẢO MÔN THI: NGỮ VĂN 
 ĐÊ 1 Thời gian: 120 phút không kể thời gian phát đề 
 IV. Đề kiểm tra: 
 Câu 1 (2.0 điểm) 
 Cho đoạn văn sau: 
 "... Có ở đâu như thế này không: đất bốc khói, không khí bàng hoàng, máy bay 
 đang ầm ì xa dần. Thần kinh căng như chão, tim đập bất chấp cả nhịp điệu, chân chạy 
 mà vẫn biết rằng khắp chung quanh có nhiều quả bom chưa nổ. Có thể nổ bây giờ, có 
 thể chốc nữa. Nhưng nhất định sẽ nổ..." 
 a. Đoạn văn trên trích từ văn bản nào? Tác giả là ai? 
 b. Em hiểu như thế nào về nhan đề của truyện? 
 c. Truyện được kể theo ngôi thứ mấy? Việc lựa chọn ngôi kể ấy có tác dụng gì? 
 d. Qua ba nhân vật trong truyện, em cảm nhận như thế nào về tuổi trẻ Việt Nam trong 
 thời kỳ kháng chiến chống Mỹ? 
 Câu 2 (1.0 điểm) 
 Chú ý những từ in nghiêng trong các câu sau: 
 - Những chiếc giỏ xe chở đầy hoa phượng. 
 - Thềm hoa một bước, lệ hoa mấy hàng. 
 - Tên riêng bao giờ cũng được viết hoa. 
 a. Chỉ ra từ nào dùng nghĩa gốc, từ nào dùng nghĩa chuyển? 
 b. Nghĩa chuyển của từ “lệ hoa” là gì? 
 Câu 3 (2.0 điểm) 
 Hãy viết một đoạn văn ngắn (Khoảng 15-20 dòng giấy thi) nêu lên vai trò của tuổi trẻ 
 trong xã hội. 
 Câu 4: (5 điểm) 
 Cảm nhận của em về đoạn thơ sau: 
 Con ở miền Nam ra thăm lăng Bác 
 Đã thấy trong sương hàng tre bát ngát 
 Ôi! Hàng tre xanh xanh Việt Nam 
 Bão táp mưa sa đứng thẳng hàng. 
 Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng 
 Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ. 
 Ngày ngày dòng người đi trong thương nhớ 
 Kết tràng hoa dâng bảy mươi chín mùa xuân. 
 (Viễn Phương - “Viếng lăng Bác”)