Giáo án Ngữ văn Khối 7 - Tuần 29

 TUẦN 29
NS:
ND:
Tiết 113+ 114 -- Văn bản 
 SỐNG CHẾT MẶC BAY
 (Phạm Duy Tốn)
I. Mục tiêu 
1. Kiến thức
- HS hiểu được giá trị hiện thực, nhân đạo và những thành công nghệ thuật của truyện 
ngắn “ Sống chết mặc bay”
2. Kĩ năng
- HS có kĩ năng đọc, cảm thụ tác phẩm văn học.
3. Thái độ
- HS nêu cao ý thức trách nhiệm, lòng thương và sự đồng cảm với nỗi khổ, sự khó khăn 
của con người.
II. Đồ dùng
- Giáo viên: Tranh minh họa, bảng phụ, phiếu học tập.
- Học sinh: soạn bài
III. Phương pháp
- Phân tích, bình, nêu vấn đề, đàm thoại, động não, thảo luận nhóm.
IV. Tổ chức giờ học
1. Ổn định tổ chức
2.Kiểm tra bài cũ:
? Kể tên các văn bản nghị luận đã học và xác định luận điểm chính?
- Tinh thần yêu nước của nhân dân ta; Sự giàu đẹp của Tiếng Việt; Đức tính giản dị của 
Bác Hồ và Ý nghĩa văn chương
3.Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học
 Hoạt động của thầy và trò Tg Nội dung chính
 *Hoạt động 1: Khởi động
 • Mục tiêu: Tạo hứng thú cho HS tiếp
 thu kiến thức về bài đầu tiên trong cụm bài 
 truyện ngắn hiện đại VN.
 • Cách tiến hành
 GV đưa câu hỏi: Ở VN vùng nào thường xảy ra 
 lũ lụt? - Bắc Bộ
 Lũ lụt có ảnh hưởng đến cuộc sống người dân 
 như thế nào? Thái độ của nhân dân và những 
 người có trách nhiệm ra sao? Chúng ta cùng tìm 
 hiểu qua một văn bản của Phạm Duy Tốn
 *Hoạt động 2: Đọc - hiểu văn bản
 • Mục tiêu: HS hiểu được giá trị hiện I. Đọc và thảo luận chú thích
 thực, nhân đạo và những thành công nghệ thuật 
 của truyện ngắn “ Sống chết mặc bay.
 • Đồ dùng: Phiếu học tập, bảng phụ
 • Cách tiến hành
 - GV hướng dẫn đọc: yêu cầu đọc to rõ ràng, 
 ngắt nghỉ đúng dấu câu; lưu ý giọng đọc thể 
 hiện tính tăng cấp của sự việc. 1. Đọc
 - GV đọc mẫu ?Công việc của người dân hộ đê như thế nào - Người hộ đê rất đông, ai cũng cố sức
? Đoạn 1 miêu tả không khí, cảnh tượng hộ đê - Công việc vất vả, cực nhọc và vô cùng 
như thế nào? nguy hiểm
- âm thanh: tiếng trống, tù và, tiếng người xao - Không khí hộ đê căng thẳng, khẩn trương, 
xác gọi nhau... tất bật, ồn ào.
- Hành động: lộn xộn, sôi động, vội vàng
?Tình trạng con đê lúc này ra sao? - Con đê ngày càng nguy hiểm
- Sức người ngày một giảm, ai cũng mệt lử
- Sức trời ngày một tăng:mưa cứ tầm tã, nước cứ 
cuồn cuộn bốc lên - Tác giả cảm thương đối với sự cố gắng 
?Thái độ của tác giả trước tình cảnh trên gần như vô vọng của người dân
-Câu cảm thán -> lo sợ
?Quan sát tranh sgk.Miêu tả cảnh gì?
-Cảnh người dân đang vật lộn căng thẳng vất vả 
đến cực độ trước nguy cơ đê vỡ
?Trong lúc dân phu cứu đê thì quan phụ mẫu và 
nha lại làm gì?
-Đánh tổ tôm -> một trò chơi bài ăn tiền Tiết 2
Theo dõi “ngoài kia mưa gió ầm ầm” (sgk 76) 2. Cảnh trong đình trước khi đê vỡ
?Cảnh trong đình được miêu tả qua những chi 
tiết nào? -Địa điểm:trên mặt đê, cao vững trãi an 
- Địa điểm:cách 4,5 trăm thước, trên đê cao, toàn
vững chãi - Quang cảnh: 
?Quang cảnh trong đình ra sao Tĩnh mịch, ngy nga, đường bệ, trang 
-Đèn thắp sáng trưng, không khí tĩnh mịch, nghiêm.
nghiêm trang, nhàn nhã, đường bệ, nguy nga, Quan phủ có uy thế lớn với thuộc hạ
đầy vẻ tôn kính, xứng đáng với một vĩ phúc tinh - Quan ngồi trên, nha lại ngồi dưới, tất cả 
-KT “ Động não”-> GD kĩ năng tự nhận thức. đang vui cuộc tổ tôm
?Nhận xét gì về quang cảnh đó ? Qua đó em thấy *Hình ảnh quan phủ
uy quyền của quan phủ như thế nào? - Nhiệm vụ:hộ đê
?Mọi người ngồi chơi tổ tôm như thế nào? Tìm - Ung dung ngồi đánh bạc
chi tiết nói lên điều đó? - Dáng vẻ nhàn hạ, bệ vệ, oai phong
-Quan ngồi trên , nha lại ngồi dưới, tất cả đang - Đồ dùng: quý hiếm của nhà quyền quý
vui cuộc tổ tôm. Chơi tổ tôm cũng được sắp đặt 
theo ngôi thứ
?So sánh cảnh dân hộ đê với cảnh trong đình? 
Đối lập nhau
Đọc thầm “ trong đình” trang 75
?Tên quan phủ có nhiệm vụ gì?
?Trong khi dân chúng tìm cách cứu đê thì hắn 
làm gì - Cuộc sống quý phải, sang trọng khác biệt 
-Ung dung ngồi đánh bạc với cuộc sống của đám dân đen mà ngài 
?Tìm những chi tiết miêu tả quan phủ? chăn dắt
-Ngồi chễm chệ , tay trái dựa gối xếp, chân phải 
duỗi thẳng cho người nhà gãi, ,quạt hầu
?Nhận xét gì về dáng vẻ của quan
? Đồ dùng sinh hoạt của quan ra sao?
-Yến hấp đường phèn, khay khảm, tráp đồi mồi, 
ngăn bạc, trầu vàng - Ham mê cờ bạc, vô trách nhiệm
?Nhận xét gì về nghệ thuật miêu tả của tác giả - Học sinh đọc ghi nhớ - Ngôn ngữ biểu cảm +
 *Hoạt động 4: Hướng dẫn luyện tập - Ngôn ngữ của người dẫn truyện +
 • Mục tiêu: HS biết vận dụng thực hành -Ngôn ngữ nhân vật +
 • Cách tiến hành -Ngôn ngữ đối thoại +
 - Học sinh đọc bài tập. Bài tập 2: Nhận xét về mối quan hệ giữa 
 - GV treo bảng phụ và HS thảo luận nhóm ngôn ngữ và tính cách nhân vật
 (3p)-> GD kĩ năng giao tiếp.
 - Đại diện báo cáo kết quả.
 - GVKL.
 GV hướng dẫn HS thực hiện bài tập 2 ở nhà.
4.Củng cố: 2p
Qua truyện , em hiểu gì về cuộc sống và thái độ của bọn quan lại xưa?
5.Hướng dẫn học bài: 2p
- Xem lại nội dung đã hướng dẫn phân tích, tóm tắt văn bản.
- Chuẩn bị: Cách làm bài lập luận giải thích
6. Rút kinh nghiệm
 ==============================
TUẦN 29
NS:
ND:
Tiết 115 -- TLV
 CÁCH LÀM BÀI VĂN LẬP LUẬN GIẢI THÍCH
I. Mục tiêu 
-a. Kiến thức: HS ôn lại những kiến thức lí thuyết về kiểu bài nghị luận giải thích, những 
cách thức cụ thể trong việc làm một bài văn giải thích, những điều cần lưu ý và những 
lỗi cần tránh khi làm bài.
- b. Kĩ năng: HS có kĩ năng: Tìm hiểu đề bài, tìm ý, lập dàn ý, phát triển dàn ý thành 
đoạn văn, bài văn.
II. Đồ dùng
- Học sinh: soạn bài
III. Phương pháp
- Phân tích, trao đổi đàm thoại.
IV. Tổ chức giờ học
1. Ổn định tổ chức
2.Kiểm tra bài cũ: 3p
- Thế nào là lập luận giải thích trong văn nghị luận?
(Là làm cho người đọc hiểu rõ tư tưởng đạo lí, phẩm chất, quan hệ cần được giải thích 
nhằm nâng cao nhận thức, trí tuệ , bồi dưỡng tư tưởng tình cảm cho con người.)
3.Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học
 Hoạt động của thầy và trò Tg Nội dung chính - Đi thế nào?Học như thế nào?
 c)Kết bài:
 Câu tục ngữ không chỉ đúc rút kinh 
 nghiệm quý báu của nhân dân ta mà còn 
 là một lời khuyên sáng suốt và thông 
 minh, hướng tới mọi người
 3.Viết bài
 Học sinh dựa vào dàn bài đã lập viết 
 bài.
 Yêu cầu:Tổ 1: mở bài
 Tổ 2: thân bài
 Tổ 3: kết bài 4. Đọc và sửa chữa
 - Học sinh các tổ đọc bài viết của 
 mình.
 - Nhận xét.
 - GV sửa chữa, bổ sung. *Ghi nhớ ( sgk)
 ? Qua bài tập trên em hãy nêu các 
 bước làm bài lập luận giải thích?
 - Học sinh đọc ghi nhớ
 - GV chốt
 *Hoạt động 3: Hướng dẫn luyện tập III. Luyện tập:
 • Mục tiêu: HS biết thực hành vận Tự viết thêm những cách kết bài khác 
 dụng nhau cho đề bài trên.
 • Cách tiến hành -Câu tục ngữ là một kinh nghiệm quý 
 báu của nhân dân ta. Nó nhắc nhở chúng 
 Học sinh đọc, xác định yêu cầu 14' ta nên đi nhiều để hiểu biết rộng hơn
 Làm bài
 Gv hướng dẫn bổ sung
4.Củng cố: 1p
Nêu các bước làm một bài lập luận giải thích
5.Hướng dẫn học ở nhà: 1p
- Học ghi nhớ; Xem lại các bài tập
- Chuẩn bị bài: Luyện tập lập luận giải thích. Đọc và trả lời câu hỏi sgk
6. Rút kinh nghiệm
 ---------------------------------------------
TUẦN 29
NS:
ND:
Tiết 116 - TLV
 LUYỆN TẬP LẬP LUẬN GIẢI THÍCH
I. Mục tiêu - Vì sách ghi lại những hiểu biết quý giá 
 nhất mà con người tích luỹ được trong lao 
?Tại sao lại nói như vậy động, chiến đấu, trong các mối quan hệ xã 
(Giải thích cơ sở chân lí của câu nói) hội ( nêu dẫn chứng)
 - Những hiểu biết ghi lại trong sách không 
 chỉ có ích cho một thời mà còn cho cả mọi 
 thời. Nhờ có sách, ánh sáng của trí tuệ sẽ 
?Chân lí ấy cần được vận dụng như thế nào? được truyền lại cho đời sau ( dẫn chứng)
 - Vận dụng:Chăm đọc sách, chọn sách tốt, 
 hay để đọc, không đọc sách dở, sách có hại, 
 cần học và làm theo những cái hay, cái tốt 
 trong sách
?Dàn ý của bài lập luận gồm mấy phần? Nội 2.Lập dàn ý
dung của từng phần a.Mở bài
?Phần mở bài cần làm gì? -Dẫn dắt
 -Nêu câu nói của nhà văn
?Thân bài trình bày những nội dung gì b.Thân bài
(Dựa vào các ý vừa tìm để triển khai thành thân +Giải thích ý nghĩa của câu nói
bài) - Ngọn đèn sáng là gì?
 - Ngọn đèn sáng bất diệt là gì?
 - Cả câu có ý nghĩa như thế nào?
 +Cơ sở chân lí của câu nói đó
 + Chân lí nêu trong câu trên cần được vận 
 dụng như thế nào?
 c.Kết bài
?Phần kết bài nêu điều gì? - Khẳng định giá trị của câu nói trên
 - Thái độ của bản thân khi chọn và đọc sách
- GD kĩ năng suy nghĩ, thực hành viết bài. 3.Viết bài
Học sinh viết bài * Mở bài: Có những người đã nhìn sách vô 
Tổ 1: mở bài hồn như những tập giấy trắng. Nhưng lại có 
 bao người đã dành cho sách lời ngợi ca vô 
Tổ 2: Thân bài cùng đẹp đẽ .Một nahfvăn có nói “ Sách là 
 ngọn đèn sáng bất diệt của trí tuệ con 
Tổ 3: kết bài người”. Vậy ta hiểu câu nói đó như thế nào?
 * Kết bài;
 Câu nói trên cho ta một nhận thức đúng đắn 
Gọi 2-3 em đọc bài và sâu sắc về giá trị của sách.Từ đó giúp ta 
Học sinh nhận xét có thái độ đúng hơn trong việc chọn sách và 
GV sửa chữa.Học sinh ghi vào và sửa trong bài đọc sách
viết của mình 4. Đọc và sửa chữa
4.Củng cố: 1p
Các bước làm một bài văn giải thích
5.Hướng dẫn học bài: 2p
- Viết bài tập làm văn số 6 
- Soạn bài: Những trò lố hay là Varen và Phan Bội Châu 
+ Đọc văn bản, tìm hiểu về tác giả; tìm bố cục của văn bản.
+ Trả lời câu hỏi 1, 2 sgk/94.
 * VIẾT BÀI TLV SỐ 6 Ở NHÀ - Bố cục rõ ràng, khoa học.
 - Sạch đẹp, câu đúng ngữ pháp, lời văn trong sáng, chỉ sai một vài lỗi. chính 
tả
Điểm 7,8
 - Đảm bảo các yêu cầu trên.Nội dung chưa thật sâu sắc như trên.
 - Còn vi phạm một vài lỗi dùng từ, đặt câu hoặc diễn đạt.
Điểm 5,6
 - Nội dung đầy đủ, chưa sâu.
 - Bố cục rõ ba phần.
 - Diễn đạt lủng củng, chưa hay, còn sai chính tả.
 Điểm 3,4
 -Nội dung sơ sài.
 - Chưa rõ bố cục.
 - Mắc nhiều lỗi khác như diễn đạt, dùng từ, đặt câu.
Điểm 1,2
 - Bài viết sơ sài, diễn đạt lủng củng.
 - Mắc nhiều lỗi nặng.
 Điểm 0
 Không viết bài, lạc đề.
 ---------------------------------------------------
 Duyệt tuần 29