Giáo án Ngữ văn Khối 7 - Tuần 30

 TUẦN 30
NS:
ND:
Tiết 117 - Văn bản
 NHỮNG TRÒ LỐ
 HAY LÀ VAREN VÀ PHAN BỘI CHÂU
 (Nguyễn Ái Quốc)
I. Mục tiêu 
a. Kiến thức: HS nhậnt hức được bản chất dối trá của Va-ren qua lời hứa của hắn khi 
sắp nhận chức.
b. Kĩ năng: HS nâng cao kĩ năng đọc, tóm tắt, phân tích nhân vật.
c. Thái độ: HS có thái độ căm ghét cái xấu, sự lừa lọc, trân trọng cái đẹp.
II. Đồ dùng
- Giáo viên: Tranh ảnh về Phan Bội Châu, tài liệu tham khảo.
- Học sinh: tóm tắt+ soạn bài 
III. Phương pháp
- Phân tích, bình, nêu vấn đề, trao đổi đàm thoại.
IV. Tổ chức giờ học
1. Ổn định tổ chức
2.Kiểm tra bài cũ: 
 *Kiểm tra 10 phút
*Đề bài: Hãy phát biểu chung về giá trị hiện thực và nhân đạo của truyện Sống chết 
mặc bay.
*Đáp án: 
- Giá trị hiện thực: truyện đã phản ánh khá rõ một sự thật về một tên quan phụ mẫu 
(trong hàng vạn tên quan dưới thời kì đầu thế kỉ XX ở nước ta): Sống xa hoa, sung 
sướng, ham hưởng thụ, ăn chơi, vô trách nhiệm và vô nhân tính.
- Giá trị nhân đạo: truyện đã lên án gay gắt tên quan phủ "lòng lang dạ thú" và bày tỏ 
niềm cảm thương trước tình cảnh "nghìn sầu muôn thảm" của nhân dân do thiên tai và 
cũng do thái độ vô trách nhiệm của kẻ cầm quyềm gây nên.
3.Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học
 Hoạt động của thầy và trò Tg Nội dung chính
*Hoạt động 1: Khởi động 1'
• Mục tiêu: HS có hứng thú tếp thu
 văn bản "Những trò lố hay là Va-ren và 
Phan Bội Châu".
• Cách tiến hành
 Nguyễn Ái Quốc - Hồ Chí Minh là 
một vị lãnh tụ vĩ đại của dân tộc Việt 
nam. Trong sự nghiệp cách mạng 
Người luôn lấy văn chương làm vũ khí 
chiến đấu sắc bén chống kẻ thù. Để góp 
phần tiếng nói đầy sức mạnh vào phong 
trào đòi thả cụ Phan Bội Châu rầm rộ 
khắp nước, Người đã viết “ Những trò 
lố hay là Va-ren và Phan Bội Châu”. 
Hôm nay chúng ta sẽ tìm hiểu văn bản 
này 32' I. Đọc và thảo luận chú thích hậu, thịnh soạn. Khi hắn t2 một cuộc 
hành du linh đình qua khu phố bản xứ
 -> bị dân chúng vạch rõ bản chất bất 
lương, xảo quyệt.
Theo dõi phần 1
?Theo em đây là một tác phẩm ghi chép 
sự thực hay là tưởng tượng hư cấu?Căn 
cứ vào đâu để kết luận?
-Đây là truyện ngắn, hình thức có vẻ 
như bài ký sự nhưng là một câu chuyện 
tư tưởng, hư cấu vì truyện được viết 
trước khi quan toàn quyền Đông Dương - Đó là lời hứa dối trả, hứa để vuốt ve, 
sang Việt nam.Khi sang ông ta không trấn an nhân dân Việt Nam.Lời hứa 
gặp Phan Bội Châu đó thực chất là một trò lố bịch.
? Trước khi sang Việt nam Va-ren đã 
hứa gì về vụ Phan Bội Châu? 
*GV nêu vấn đè HS thảo luận nho,s 
theo kĩ thuật dạy học "Khăn trải bàn" 
(4p): Vì sao Va-ren không hứa chính 
thức mà lại " nửa chính thức hứa"?
GV nhận xét kết quả thảo luận của hai 
nhóm và kết luận.
Thực chất của lời hứa ấy là gì?
-Hứa “ nửa chính thức” -> chỉ hứa một 
nửa -> hài hước để thể hiện sự giả dối 
của hắn
?Vì sao hắn lại chăm sóc vụ Phan Bội 
Châu
-Để xoa dịu bớt làn sóng đấu tranh đòi 
thả Phan Bội Châu ở Việt Nam
?Tác giả nhận xét về việc này qua chi 
tiết nào
- Giả thử cứ cho rằng tự hỏi quan 
toàn quyền sẽ chăm sóc vụ ấy vào lúc 
nào và làm ra sao
?Nhận xét gì về giọng văn và kiểu câu
- Giọng mỉa mai, hài hước, câu nghi 
vấn -> thái độ nghi ngờ của tác giả
?Nhận xét gì về lời hứa của quan toàn 
Đông Dương
?Truyện được kể theo ngôi thứ mấy? 
Tác dụng?
-Ngôi thứ ba.Người kể chứng kiến câu 
chuyện ở mọi lúc mọi nơi -> kể lại
-> khách quan
4. Củng cố: 1p
Nhận xét gì về lời hứa của quan toàn quyền Đông Dương? 
5. Hướng dẫn học bài: 1p
- Học bài theo nội dung đã phân tích Varen và Phan Bội Châu với hai tính cách đại III. Tìm hiểu văn bản
diện cho hai lực lượng xã hội:phi nghĩa và 1.Varen và lời hứa của hắn
chính nghĩa
- Qua việc xây dựng lên trò hề lố bịch, giả 
dối và đê tiện của toàn quyền Varen, Nguyễn 
Ái Quốc đã vạch trần bộ mặt của tên chính 
khách thực dân Pháp phản bội lý tưởng, 
nham hiểm và xảo quyệt, phản động và đê 
hèn, từ đó đả kích bản chất của nhà cầm 
quyền thực dân Pháp
• Đồ dùng: bảng phụ, tranh ảnh
 2. Cuộc gặp gỡ giữa Varen và Phan Bội Châu 
 trong sự tưởng tượng của tác giả
Học sinh theo dõi phần 2 ( sgk 90)
 Varen Phan Bội Châu
? Đoạn truyện giới thiệu cuộc gặp gỡ ấy như 
thế nào? - Con người phản bội - Người đồng bào tôn 
- Cuộc chạm trán đầy kịch tính cuộc đối mặt giai cấp kính, đã hi sinh
giữa hai nhân cách đối cực ở hai trận tuyến - Tên chính khách bị -Bậc anh hùng, vị 
?Varen được giới thiệu qua chi tiết nào đồng bọn xua đuổi ra thiên sứ, đấng xả 
 khỏi tập đoàn thân
?Phan Bội Châu được giới thiệu ra sao? - Kẻ ruồng bỏ quá 
 khứ, ruồng bỏ lòng 
 tin, ruồng bỏ giai cấp
 - Kẻ phản bội nhục 
 nhã
 -> con người đáng 
 khinh bỉ, căm thù -> con người đáng 
 tôn kính, ngưỡng mộ
?Nhận xét gì về từ ngữ sử dụng để giới thiệu - Tôi đem tự do đến 
hai nhân vật cho ông đây
- Những từ với tư cách đại từ Varen: dùng đại - Bắt tay, nâng gông
từ -> thái độ khinh miệt cao - Có đi phải có lại, 
Phan Bội Châu: dùng đại từ -> sự tôn kính yêu cầu ông cộng tác, 
?Biện pháp nghệ thuật được sử dụng để giới hợp lực với Pháp
thiệu hai nhân vật? -> có vẻ thân thiện, 
- Đối lập tương phản -> hai con người trái giúp đỡ nhưng lập 
ngược hoàn toàn tức đặt ra yêu cầu 
Theo dõi “ tôi đem tự do->ở châu Á” buộc Phan Bội Châu 
? Gặp Phan Bội Châu , Varen nói và làm gì theo Pháp
?Qua đó bộc lộ thái độ gì - Ca ngợi Phan Bội 
 Châu và hứa hẹn
 - Dụ dỗ
 -> lời dụ dỗ, ca ngợi 
 khôn khéo nhưng trơ 
 tráo, trắng trợn Quốc có gì đặc sắc?
? Mục đích của truyện ngắn là gì ?
- Học sinh đọc.GV chốt
*Hoạt động 4: Hướng dẫn luyên tập
• Mục tiêu: HS có kĩ năng thực hành. 3'
• Cách tiến hành
Học sinh xác định yêu cầu
Gọi 1-2 em trình bày
Nhận xét
 V. Luyện tập
?Giải thích cụm từ “ những trò lố” Bài 1: Thái độ của tác giả đối với Phan Bội 
 Châu là khâm phục, ngưỡng mộ.
 Thái độ ấy thể hiện qua cách miêu tả và ngòi 
 bút trào phúng sắc sảo.
 5' Bài 2: 
 - Những trò lố (turrlupinades) = trò hề, vô vị, 
 nhạt nhẽo
 -> trò bịp bợm, lố bịch của Varen
 - Truyện có hai trò lố
4. Củng cố: 2p
 Qua văn bản, em cảm nhận điều gì về hai nhân vật Va-ren và Phan Bội Châu?
5. Hướng dẫn học bài: 1p
- Học ghi nhớ và nội dung phân tích
- Soạn: Dùng cụm C-V để mở rộng câu ( tiếp) – làm bài tập
6. Rút kinh nghiệm
 --------------------------------------------------
TUẦN 30
NS:
ND:
Tiết 119 -- TV
 DÙNG CỤM CHỦ VỊ ĐỂ MỞ RỘNG CÂU: LUYỆN TẬP
 (Tiếp theo)
I. Mục tiêu 
- Củng cố kiến thức về dùng cụm C-V để mở rộng câu.
- HS nâng cao kĩ năng nhận diện, phân tích các cụm C-V trong câu và dùng câu có 
cụm C-V.
- Có ý thức mở rộng câu trong nói và viết.
II. Đồ dùng
- Giáo viên: bảng phụ, tài liệu tham khảo c v
 những thức quý của đất mình /... người 
 ngoài. c v 
 -> hai cụm c-v làm bổ ngữ cho động từ thấy
 Bài tập 2: Gộp các câu thành câu có cụm chủ vị 
 làm thành phần câu.
Học sinh đọc , xác định yêu cầu
Thảo luận nhóm (5p). a. Chúng em học giỏi / khiến cha mẹ và 
Báo cáo kết quả bằng bảng phụ c v c
 C
 thầy cô rất vui lòng.
*Ghi chú: C - V (nòng cốt câu) v
 V
 b. Nhà văn Hoài Thanh / khẳng định rằng
 C V
 cái đẹp là cái có ích.
 c v
 c. Tiếng Việt rất giàu thanh điệu / khiến
 c v 
 C V
 cho lời nói của người Việt nam du 
 dương, trầm bổng như một bản nhạc.
 d. Cách mạng tháng Tám thành công /
 c v
 C
 khiến cho Tiếng Việt có một bước phát 
 c v
 triển, một số phận mới.
 V
 Bài tập 3: Gộp câu, vế câu in đậm thành câu có 
Học sinh đọc, xác định yêu cầu. cụm C -V làm thành phần
HS hoạt động cá nhân. a. Anh em hoà thuận khiến hai thân vui vầy.
Gọi 3 em lên bảng chữa. b. Đây là cảnh một rừng thông mà ngày ngày biết 
Học sinh nhận xét. bao nhiêu người qua lại.
GV sửa chữa, bổ sung. c. Hàng loạt vở kịch như “Tay người đàn bà”, 
 “Giác ngộ”, “Bên kia sông Đuống”... ra đời đã 
 sưởi ấm cho ánh đèn sân khấu ở khắp mọi miền 
 đất nước.
4.Củng cố: 1p
Thế nào là câu có cụm C-V dùng mở rộng
5.Hướng dẫn học bài: 1p
- Học bài, làm bài tập trong SBT
- Chuẩn bị: “ Luyện nói văn giải thích”
Làm đề : Giải thích câu tục ngữ “ Gần mực thì đen.Gần đèn thì rạng”
+ Tìm hiểu đề và lập dàn ý chi tiết. • 1.Tìm hiểu đề, tìm ý
? Đề văn thuộc loại gì - Thể loại: lập luận giải thích
?Xác định từ ngữ quan trọng của đề - Nội dung: Giải thích câu tục ngữ
Mực, đen, đèn, sáng Gần mực  sáng
 2.Lập dàn ý
 a.Mở bài
?Mở bài cần nêu vấn đề gì - Dẫn dắt
 - Nêu câu tục ngữ
 b.Thân bài:
?Thân bài cần làm gì - Giải thích nghĩa đen
 + Mực: chất lỏng màu đen ( xưa kia dùng mực tàu có 
 màu đen) dùng để viết
 + Gần mực thì đen: khi tiếp xúc với mực hay bị giây bẩn 
 ra chân tay, quần áo
?Phần kết bài, em khắc sâu điều gì + Đèn:dụng cụ dùng thắp sáng
 + Gần mực thì sáng: khi ở gần đèn, ánh sáng đèn soi 
 sáng vào ta
-Yêu cầu nói lần lượt từ mở bài đến - Nghĩa bóng: Ảnh hưởng của môi trường đối với sự 
kết bài hình thành nhân cách con người
Nhóm trưởng quản lí điều hành c.Kết bài
 II.Luyện nói
-Sau mỗi bạn trình bày các bạn 1.Luyện nói, trước tổ, nhóm
trong nhóm nhận xét về lời nói , tư a.Mở bài:
thế, tác phong, nội dung và diễn đạt Trong cuộc sống hàng ngày ông cha ta đã đúc rút được 
 biết bao kinh nghiệm quý giá. Một trong những kinh 
-Khi nói học sinh phải biết thưa , nghiệm ấy là sự ảnh hưởng của môi trường đối với sự 
gửi phát triển của con người thể hiện qua câu tục ngữ “ Gần 
 mực thì đen, gần đèn thì rạng”
GV quan sát chung và nhắc nhở các b.Thân bài
nhóm thực hiện Để nêu lên một kinh nghiệm, một bài học ông cha ta 
 thường dùng hình ảnh sự vật có liên quan đến con người 
 qua đó thể hiện ý mình.Trong câu tục ngữ này, hình ảnh 
 đó là mực đen và đèn-sáng. Ngày xưa, ta thường dùng 
 mực tàu –màu để viết. Gần mực ta có thể bị nó giây bẩn 
 ra chân tay áo quần. Ở câu tục ngữ “mực” còn là tượng 
 trung cho những cái xâu. Đèn là vật thắp sáng, soi tỏ mọi 
 vật xung quanh nó tương trưng cho những cái tốt đẹp, 
 sáng sủa. Qua câu tục ngữ ông cha ta muốn khẳng định 
 sự ảnh hưởng của môi trường sống đến việc hình thành 
 nhân cách con người
 c. Kết bài
 Câu tục ngữ là lời khuyên sâu sắc là bài học bổ ích cho 
 chúng em những học sinh đang ở lứa tuổi dần hình thành 
 nhân cách . Nó giúp em xác lập được một thế đứng vững 
 chắc trước những tiêu cực ngoài xã hội
 2.Luyện nói trước lớp
- Cả lớp lắng nghe đại diện của mỗi 
nhóm trình bày bài nói của mình.
- Cả lớp nhận xét bài nói.
- Gv sơ kết chung của giờ luyện