Giáo án Vật lí Lớp 8 - Bài 1: Chuyển động cơ học

 Tuần 1 
 BÀI 1. CHUYỂN ĐỘNG CƠ HỌC
 Tiết: 1
Ngày giảng:17/8/2015 Lớp:8A1,8A2
A. Môc Tiªu:
1.Kiến thức
- Hiểu được các dấu hiệu để nhận biết chuyển động cơ học. 
- Nêu được hai ví dụ về tính tương đối của chuyển động cơ học.
2. Kü n¨ng:
- Rèn luyện kĩ năng trình bầy, kĩ năng nhận dạng, kĩ năng lập luận.
3. Th¸i ®é:
- Trung thùc, cÈn thËn, hîp t¸c trong ho¹t ®éng nhãm.
B. ChuÈn bÞ:
1. Gi¸o viªn: Khối gỗ - xe con - khối gỗ làm mốc.
2. Häc sinh: Đọc trước Bài 1. Chuyển động cơ học.
C. Tổ chức hoạt động học tập
1. Kiểm tra kiến thức cũ 
2. Bµi míi:
 Hoạt động học sinh Trî gióp cña gi¸o viªn
 Hoạt động 1: Tình huống học tập.(3‘)
 - HS lắng nghe. - Giới thiệu khái quát chương trình vật lí 8.
 - Lời mở đầu cho toàn chương : Hằng ngày 
 chúng ta luôn gặp các hiện tượng vật chuyển 
 động, đứng yên, vật nổi chìmnhững câu 
 hỏi đó sẽ lần lượt giải đáp trong phần cơ 
 học.
 - Ta cần thống nhất với nhau thế nào để biết 
 một vật chuyển động hay đang đứng yên ?
 Hoạt động2: Làm thế nào để biết một vật đang chuyển động hay đang đứng 
 yên.(11‘)
 Thảo luận chung ở lớp : - Làm sao biết một ô tô, chiếc thuyền trên 
 -Nghe tiếng máy ô tô nhỏ dần. sông, cái xe đạp đang đi trên đường, một 
 -Thấy ô tô hay xe đạp lại gần hay ra xa đám mây đang chuyển động hay đứng yên ? 
 ta. -Thông báo : trong Vật lí để biết một vật 
 -Thấy xe đạp lại gần hay xa cái cây bên chuyển động hay đứng yên người ta dựa vào 
 đường. vị trí của vật đó so với vật khác, nếu vị trí đó 
 - Nhà cửa , trái đất, cây cối thay đổi thì vật đó đang chuyển động. 
 - Vật chuyển động khi ta nhìn thấy -Vật được chọn để so sánh gọi là vật mốc.
 khoảng cách từ vật đó đến một vật khác - thông thường chọn những vật nào làm 
 thay đổi. mốc?
 - Thảo luận trả lời C2, C3 - khi nào ta nói vật chuyển động ?
 C3 : vật được coi là đứng yên khi vị trí -Yêu cầu HS trả lời C2 và C3.
 của vật không thay đổi theo thời gian so -Khi nào ta nói vật đứng yên
 1 Tuần 2 
 Bµi 2. VËn tèc. 
 Tiết 2
Ngày giảng: 24/8/2015 Lớp 8A1; 8A2
 A. Môc Tiªu:
1. KiÕn thøc:- Hiểu được ý nghĩa của vận tốc là đặc trưng cho sự nhanh, chậm của chuyển 
động.
 s
2. Kü n¨ng:- Vận dụng được công thức tính vận tốc v .
 t
3. Th¸i ®é:- Trung thùc, cÈn thËn, hîp t¸c trong ho¹t ®éng nhãm.
B. ChuÈn bÞ:
1. Gi¸o viªn: Chuẩn bị sẵn bảng 2.1 và bảng 2.2.
2. Häc sinh: Đọc trước Bài 2. Vận tốc.
C. Tổ chức hoạt động học tập
1. Kiểm tra kiến thức cũ: (5’)
 ? Chuyển động cơ học là gì ? Căn cứ ?
 ? Vì sao nói chuyển động có tính tương đối.
2. Bµi míi:
 Hoạt động học sinh Trợ giúp của giáo viên
 Hoạt động 1: Tình huống học tập. (3’)
 - So sánh thời gian trên cùng một ? Trong cuộc chạy thi làm thế nào để phân 
 quãng đường. biệt được ai về nhất nhì, ba 
 - So sánh quãng đường đi được trong - Người chạy nhanh hơn là người có vận tốc 
 cùng một thời gian. lớn hơn ? Vận tốc là gì ? Đo vận tốc như thế 
 nào ? Ta vào bài.
 Hoạt động 2: Tìm hiểu về vận tốc. (12’)
 - Thảo luận nhóm cùng 60m ai chạy ít - Yêu cầu HS tự đọc bảng 2.1 để trả lời 
 thời gian hơn thì nhanh hơn. C1.Giải thích cách làm.
 - HS tính và ghi vào bảng 2.1. - Taïi sao bieát Huøng ñöùng thöù nhaát ?
 Quãng đường càng dài thì đi càng 
 - Yeâu caàu hoïc sinh thaûo luaän laøm C2
 nhanh. - Nhaän xeùt laïi keát quaû laøm cuûa hoïc sinh vaø 
 - Quaõng ñöôøng chuyeån ñoäng ñöôïc thoâng baùo quaõng ñöôøng chaïy ñöôïc trong 1 
 trong 1 giaây goïi laø vaän toác giaây goïi laø vaän toác
 C3.(1) Nhanh (2) Chaäm Yêu cầu HS làm C3, xem như là một kết 
 (3) Quaõng ñöôøng ñi ñöôïc (4) Ñôn vò luận.
 Hoạt động 3: Lập công thức tính vận tốc. (10’)
 HS thảo luận nhóm tìm ra công thức Tìm một công thức tính độ lớn của vận tốc 
 v = s/t và suy ra s = v.t và t = s/v. dựa vào quãng đường s và thời gian t đi hết 
 quãng đường đó.
 - ghi coâng thöùc leân baûng vaø giaûi thích roõ 
 töøng ñaïi löôïng
 Hoạt động 4: Tìm hiểu đơn vị đo vận tốc. (5’)
 3 Tuần 3 
 Bµi 3. ChuyÓn ®éng ®Òu – ChuyÓn ®éng kh«ng ®Òu.
 Tiết 3.
Ngày giảng:1/9/2015 Lớp:8A1,8A2
A. Môc Tiªu:
1. KiÕn thøc:- Hiểu được chuyển động đều và chuyển động không đều.
2. Kü n¨ng:
- Mô tả được TN xác định vận tốc của bánh xe lăn trên máng nghiêng và máng ngang, sử lí 
được các số liệu để xác định được vận tốc của bánh xe.
3. Th¸i ®é:- Trung thùc, cÈn thËn, hîp t¸c trong ho¹t ®éng nhãm.
B. ChuÈn bÞ:
1. Gi¸o viªn:- Bánh xe – Máng nghiêng và ngang – Máy gõ nhịp – Bút màu để đánh dấu.
2. Häc sinh:- Đọc trước Bµi 3. ChuyÓn ®éng ®Òu – ChuyÓn ®éng kh«ng ®Òu.
C. Tổ chức hoạt động học tập 
1. Kiểm tra kiến thức cũ: (3’)
? Viết công thức tính vận tốc . giải thích đại lượng trong công thức.
- Gv nhận xét cho điểm.
2. Bµi míi:
 Hoạt động học sinh Trợ giúp của giáo viên
 Hoạt động 1: Dấu hiệu để nhận biết chuyển động đều hay không đều. (22’)
 - Căn cứ vào vận tốc - Yêu cầu HS tự đọc định nghĩa SGK, trả 
 + v không đổi : chuyển động đều lời câu hỏi :
 + v thay đổi chuyển động không đều -Căn cứ để xác định chuyển động đều hay 
 không đều ? Căn cứ như thế nào ?
 - HS : tính vận tốc các quãng đường theo - Gv treo bảng phụ Bảng 3.1 SGK
 công thức v = s - Yêu cầu HS tính vận tốc trên mỗi quãng 
 t đường và trả lời trên quãng đường nào 
 bánh xe chuyển động đều , chuyển động 
 không đều. 
 - HS trả lời. - Yêu cầu HS trả lời C2
 Hoạt động 2: Tìm hiểu Vận tốc trung bình của chuyển động không đều.(10’)
 - Không phải là vận tốc của chuyển động - Trên mỗi đoạn nhỏ ab , bc, cd, chuyển 
 đều cũng không phải là vận tốc của động là đều hay không đều ? 
 chuyển động không đều - Vận tốc v = BC = 0,15 = 0,05m/s là vận 
 t 3,0
 0,20 tốc của chuyển động nào ? 
 vtb = = 0,03m/s
 6 - Thông báo cho HS đối với chuyển động 
 không đều vận tốc thay đổi liên tục. Nên 
 vận tốc này gọi là vận tốc trung bình.
 - Trên đoạn ac = 0,20m vật đi hết 6s . vậy 
 - 2HS lên bảng tính vận tốc tb là bao nhiêu ?
 - Yêu cầu học sinh tính vận tốc tb của trục 
 5 Tuần 4
 BÀI TẬP
 Tiết 4
Ngày giảng:8/9/2015 Lớp:8A1,8A2
A. Môc tiªu:
 1. KiÕn thøc:
 - ¤n tËp vµ cñng cè cho HS mét sè kiÕn thøc c¬ b¶n tõ bµi 1 ®Õn bµi 3.
 - Gióp HS ghi nhí c¸c kiÕn thøc mét c¸ch hÖ thèng, 
 2. Kü n¨ng:
 - Gi¶i c¸c bµi tËp vËt lÝ ®Þnh tÝnh vµ ®Þnh l­îng.
 3. Th¸i ®é: 
 - Nghiªm tóc trong giê häc.
B/ ChuÈn bÞ:
 * Gi¸o viªn: SGK, SBT, SGV.
 * Häc sinh: ¤n tËp c¸c kiÕn thøc tõ bµi 1 ®Õn bµi 3.
 .Kieåm tra15 phút :
 C©u 1 (4’) a>Ñoä lôùn vaän toác cho bieát gì?
 b>Vieát coâng thöùc tính vaän toác.Giaûi thích caùc ñaïi löôïng, ñôn vò trong coâng 
thöùc?
 C©u 2(6®): Mét ng­êi ®i xe ®¹p trªn ®o¹n ®­êng dµi 9km hÕt 45 phót, sau ®ã ®i tiÕp trªn 
®o¹n ®­êng thø hai dµi 6km hÕt 15 phót. TÝnh vËn tèc trung b×nh cña ng­êi ®ã trªn toµn bé 
qu·ng ®­êng.
 ®¸p ¸n
C©u 1:
 a> Ñoä lôùn cuûa vaän toác cho biieát möùc ñoä nhanh hay chaäm cuûa chuyeån ñoäng vaø 
ñöôïc xaùc ñònh baèng ñoä daøi quaõng ñöôøng ñi ñöôïc trong moät ñôn vò thôøi gian
 b> V = S/t
-v: vaän toác (m/s, km/h) ; -S: quaõng ñöôøng (m, km) ; -t; thôøi gian (s, h)
C©u 2:
 Gi¶i:
 1 3
 §æi : 15 phót = giê ; 45 phót = giê (2®)
 4 4
VËn tèc trung b×nh cña ng­êi ®i xe ®¹p trªn toµn bé qu·ng ®­êng lµ : (4đ)
 s1 s2 9 6 15
 vTB = = = = 15(km/h)
 t t 3 1 1
 1 2 
 4 4
C/ Tổ chức hoạt động học tập
 7 - HS nªu ®­îc c«ng thøc tÝnh vËn tèc trung b×nh trªn toµn bé ®o¹n ®­êng.
 trung b×nh: - Cã thÓ dïng c¸ch tÝnh: vtb = (v1+v2)/2 ?
 vtb= (s1+s2)/(t1+t2) - §Ò bµi ch­a cho biÕt thêi gian xe ®i 
 --> vtb= (s1+s2)/(s1/v1+s2/v2) trªn mçi ®o¹n ®­êng mµ cho biÕt vËn 
 tèc v1, vtb. BiÕn ®æi c«ng thøc trªn ®Ó t×m 
 mèi liªn hÖ gi÷a vtb, v1, v2.
 - HS theo h­íng dÉn cña GV biÕn ®æi ®Ó - GV: Gîi ý ®Ó HS thÊy trªn tö sè vµ 
 ®i ®Õn c«ng thøc: mÉu sè ®Òu cã chung thõa sè s cã thÓ rót 
 vtb=2/(1/v1+1/v2) => 2/vtb= 1/v1+1/v2 gän ®­îc.
 - §Õn ®©y chóng ta cã thÓ t×m ®­îc vËn 
 tèc v2 tõ c¸c yÕu tè ®Ò bµi ra.
 - Yªu cÇu HS vÒ nhµ tÝnh gi¸ trÞ v2 råi 
 thö l¹i kÕt qu¶.
 . 
 Ho¹t ®éng 3: H­íng dÉn häc ë nhµ
 - HS: Ghi nhí c¸c yªu cÇu cÇn häc vµ - GV: Yªu cÇu HS vÒ nhµ xem l¹i néi 
 lµm ë nhµ. §Æc biÖt ghi nhí «n tËp ®Ó dung bµi häc.
 kiÓm tra 1 tiÕt .
D. Rút kinh nghiệm:
 9 + Phương chiều trùng với phương chiều - Gốc của vectơ lực ?
 của lực -Hướng của vectơ lực ?
 + Độ dài biểu diễn cường độ lực theo tỉ - Độ lớn của vectơ lực theo tỉ xích cho 
 xích cho trước trước.
 + F : cường độ lực Minh hoạ cho HS hình 4.3
 + F : véc tơ lực Kí hiệu F và F khác như thế nào ?
 Hoạt động 3: Vận dụng. (10’)
 HS nghiên cứu C2. - Yêu cầu HS nghiên cứu cá nhân C2.
 HS lên bảng thực hiện. Vẽ trước hai vật để 2 HS lên vẽ lực tác 
 Thảo luận chung ở nhóm. dụng lên hai vật trên.
 - HS K-G trả lời. - Giaùo vieân gôïi yù traû lôøi caâu C a
 3
 C3 : a./ F 1: Ñieåm ñaët taïi A, phöông + Ñieåm ñaët taïi ñaâu ? phöông , chieàu, ñoä 
 thaúng ñöùng, chieàu töø döôùi leân, cöôøng ñoä lôùn
 F = 20 N.
 b./ F 2 : Ñieåm ñaët taïi b, phöông naèm 
 ngang, chieàu töø traùi qua phaûi, cöôøng ñoä 
 F = 30 N.
 c./ F 3. Ñieåm ñaët taïi c, phöông naèm 
 xieân so vôùi phöông naèm ngang 1 goùc 
 300, chieàu töø döôùi leân, cöôøng ñoä 
 F=30 N.
Hoạt động 4 : Hướng dẫn về nhà.(1‘)
- Yêu cầu HS tự đọc phần ghi nhớ 
 - Làm các bài tập trong SBT.
* ChuÈn bÞ: 
-Thế nào là 2 lực cân bằng?
D. Rút kinh nghiệm:
 11