Tài liệu ôn tập Lịch sử 8 theo khung giảm tải năm học 2019-2020 - Học kỳ 2

 NỘI DUNG CHƯƠNG TRÌNH HỌC KÌ II MÔN 
 LỊCH SỬ 8 THEO KHUNG GIẢM TẢI CỦA BỘ 
 GD&ĐT NĂM HỌC 2019 - 2020
Chủ đề 1: Cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp từ năm 1858 đến 
năm 1884
 I. Các cuộc kháng chiến tiêu biểu năm 1858 đến năm 1873.
 1. Kháng chiến ở Đà Nẵng và ba tỉnh miền Đông Nam Kì:
 - Tại Đà Nẵng, nhiều toán nghĩa binh nổi dậy phối hợp với quân triều đình 
chống Pháp.
 - Ở miền Đông Nam Kì:
 + 10/12/1861: nghĩa quân Nguyễn Trung Trực đốt cháy chiếc tàu Hi vọng 
 của Pháp trên sông Vàm Cỏ Đông. 
 + Khởi nghĩa của Trương Định ở Gò Công làm cho quân Pháp khốn đốn 
 và gây cho chúng nhiều thiệt hại.
 2. Kháng chiến lan rộng ra ba tỉnh miền Tây Nam Kì:
 - Thái độ và hành động của triều đình Huế trong việc để mất ba tỉnh miền 
 Tây: 
 + Do thái độ cầu hòa, hèn nhát của triều đình Huế.
 + Đàn áp phong trào đấu tranh của nhân dân Trung Kì, Bắc Kì.
 + Cản trở phong trào kháng chiến của nhân dân Nam Kì.
 - Phong trào đấu tranh chống Pháp diễn ra dưới nhiều hình thức phong phú: 
 + Bất hợp tác với giặc, một bộ phận kiên quyết đấu tranh vũ trang, nhiều 
 trung tâm kháng chiến ra đời: Đồng Tháp Mười, Tây Ninh,
 + Một số dùng văn thơ để chiến đấu: Nguyễn Đình Chiểu, Phan Văn 
 Trị,
II. Kháng chiến ở Hà Nội từ năm 1873 đến năm 1884
 1. Thực dân Pháp đánh chiếm Bắc Kì lần thứ nhất (1873):
 - Âm mưu của Pháp đánh ra Bắc Kì:
 + Lợi dụng việc triều đình Huế nhờ đem tàu ra Hạ Long dẹp cướp biển, 
 Pháp cho tên lái buôn Đuy-puy vào gây rối ở Hà Nội.
 + Lấy cớ giải quyết vụ Đuy-puy, Pháp cử Gác-ni-ê chỉ huy 200 quân kéo 
 ra Bắc. - Triều đình lại thương lượng với Pháp.
 5. Hiệp ước Pa-tơ-nốt.Nhà nước phong kiến Việt Nam sụp đổ (1884):
 - Chiều 18-8-1883, Pháp tấn công vào Thuận An  20-8 đổ bộ lên khu vực này.
 - 25-8-1883: triều đình Huế kí Hiệp ước Hác-măng với Pháp.
 - Nội dung: thừa nhận quyền bảo hộ của Pháp ở Bắc Kì, Trung Kì.
 - Sau Hiệp ước Hác – Măng, Pháp chiếm hàng loạt các tỉnh Bắc Kì: Bắc Ninh, 
Thái Nguyên, Tuyên Quang,
 - 6/6/1884: Pháp buộc triều đình Huế kí Hiệp ước Pa-tơ-nốt.
 - Nội dung cơ bản giống Hiệp ước 1883, chỉ sửa đôi chút ranh giới khu vựa 
Trung Kì.
  Hiệp ước này đã biến nước ta từ một nước phong kiến độc lập trở thành một 
nước thuộc địa nửa phong kiến. - Là cuộc khởi nghĩa tiêu biểu, có qui mô lớn nhất, trình độ tổ chức cao và chiến 
đấu bền bỉ.
 - Khởi nghĩa thất bại đánh dấu mốc kết thúc của phong trào Cần Vương trên 
phạm vi cả nước.Phong trào yêu nước Việt Nam chuyển sang một giai đoạn mới.
III. Khởi nghĩa Yên Thế (1884 - 1913)
 a/ Nguyên nhân bùng nổ khởi nghĩa:
 - Khi Pháp bình định, Yên Thế trở thành mục tiêu của chúng Nhân dân Yên 
Thế đã đứng lên đấu tranh để giữ đất, bảo vệ cuộc sống của mình.
 b/ Diễn biến: 3 giai đoạn
 - Giai đoạn 1 (1884-1892): Nhiều toán nghĩa quân hoạt động riêng rẽ, chưa có 
sự chỉ huy thống nhất.
 - Giai đoạn 2 (1893-1908): Là thời kì nghĩa quân vừa chiến đấu, vừa xây dựng 
cơ sở.
 - Giai đoạn 3 (1909-1913):
 + Pháp tập trung lực lượng, mở nhiều cuộc tấn công quy mô lớn lên Yên 
 Thế, lực lượng nghĩa quân hao mòn dần.
 + Ngày 10-2-1913, Đề Thám bị sát hại, phong trào tan rã.
 c/ Nguyên nhân thất bại:
 - Thực dân Pháp còn mạnh, lại câu kết với phong kiến để đàn áp phong trào.
 - Lực lượng nghĩa quân còn mỏng, lại bị cô lập, bó hẹp trong địa bàn địa 
phương.
 - Cách thức tổ chức và lãnh đạo còn nhiều hạn chế.
 d/ Ý nghĩa lịch sử: Cuộc khởi nghĩa thể hiện tinh thần yêu nước chống Pháp của giai 
cấp nông dân. Góp phần làm chậm quá trình bình định của Pháp. - Về sau, mở một số trường học, cơ sở văn hóa, y tế.
II. Sự xuất hiện của 2 xu hướng cứu nước mới trước chiến tranh thế giới thứ nhất 
ở nước ta
 - Xu hướng mới trong cuộc vận động giải phóng dân tộc:
 Xu hướng cứu nước
 Cũ Mới
- Mục đích: Đánh Pháp, xây dựng lại - Đánh Pháp và cải cách xã hội, xây dựng 
chế độ phong kiến. chế độ quân chủ lập hiến và dân chủ cộng 
- Lãnh đạo: sĩ phu, văn thân yêu nước. hòa.
- Phương thức đấu tranh: vũ trang. - Nho học trẻ được tư sản hóa.
- Tổ chức: theo lề lối phong kiến. - Vũ trang + tuyên truyền vận động trong và 
 ngoài nước.
- Lực lượng: chủ yếu là nông dân.
 - Biến đấu tranh thành tổ chức chính trị sơ 
 khai.
 - Nhiều giai cấp, tầng lớp, thành phần xã 
 hội.