Tài liệu ôn tập Lịch sử 9 - Chủ đề 1, 2, 3

 MỘT SỐ CĂN DẶN VỚI HỌC SINH VÀ PHỤ HUYNH
* ĐỐI VỚI HỌC SINH
1/ Phần nội dung bài học các em chép vào tập ghi trên lớp còn phần bài tập củng cố hoặc 
bài tập bổ sung các em làm vào vở bài tập hoặc tập học buổi chiều.
2/ Khi học bài các em cần xem và đọc nội dung bài học, câu hỏi trong SGK.
3/ Hàng ngày, các em đều phải học ít nhất là 1 bài mới và làm bài tập đầy đủ. Nếu có thắc 
mắc, không hiểu bài các em có thể liên hệ với giáo viên bộ môn, GVCN để nhờ giải đáp.
4/ Đề cương các em phải bảo quản cẩn thận để khi đi học lại sử dụng ôn thi cuối năm.
* ĐỐI VỚI PHỤ HUYNH
1/ Phụ huynh cấn phối hợp chặt chẽ với nhà trường, GVCN, GVBM để báo cáo tình hình học 
tập và làm bài của các em.
2/ Phụ huynh thường xuyên nhắc nhở các em học bài, làm bài tập và chép bài đầy đủ.
3/ Mọi thắc mắc về bài học phụ huynh liên hệ ngay với GVBM hoặc GVCN để được hỗ trợ.
MÔN LỊCH SỬ
 CÁCH MẠNG VIỆT NAM TRƯỚC KHI ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM 
 RA ĐỜI
 1. 
 Chủ đề 1
 - Bước tiến mới của cách mạng Việt Nam (1926 – 1927) Bướ
 c 
 - Ba tổ chức cộng sản ra đời trong 1929. tiến 
 mới 
của cách mạng VN (1926 – 1927)
 1.1. Phong trào công nhân.
 - Nhiều cuộc bãi công của công nhân viên chức, học sinh học nghề liên tiếp nổ ra. Lớn nhất là 
cuộc bãi công của công nhân nhà máy sợi Nam Định, công nhân đồn điền cao su Phú Riềng (Thái 
Nguyên).
 - Phong trào công nhân mạng tính thống nhất trong toàn quốc. Có tới 40 cuộc đấu tranh nổ ra từ 
Bắc chí Nam.
2. Sự ra đời của ba tổ chức cộng sản ở Việt Nam.
 a. Bối cảnh: + Ra lời kêu gọi nhân dịp thành lập Đảng.
 Hội nghị thành lập đảng có ý nghĩa và giá trị như một Đại hội thành lập Đảng và đã thông qua 
đường lối cho cách mạng Việt Nam.
 c. Ý nghĩa lịch sử của việc thành lập Đảng:
 + Đảng cộng sản Việt Nam ra đời là kết quả tất yếu của cuộc đấu tranh dân tộc và đấu tranh giai 
cấp ở Việt Nam trong thời đại mới, là sản phẩm của sự kết hợp giữa chủ nghĩa Mác-Lê nin với phong 
trào công nhân và phong trào yêu nước ở Việt Nam trong những năm 20 của thế kỉ XX.
 + Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời là một bước ngoặt lịch sử vĩ đại trong lịch sử dân tộc Việt 
Nam, vì: Đối với giai cấp công nhân, chứng tỏ giai cấp công nhân Việt Nam đã trưởng thành và đủ sức 
lãnh đạo cách mạng. Đối với dân tộc, chấm dứt thời kì khủng hoảng về mặt đường lối, và giai cấp lãnh 
đạo, từ đây khẳng định quyền lãnh đạo tuyệt đối của Đảng cộng sản Việt Nam. Từ đây cách mạng Việt 
Nam trở thành một bộ phận khăng khít của cách mạng thế giới.
 + Đảng ra đời là sự chuẩn bị tất yếu đầu tiên có tính chất quyết định cho những bước phát triển 
nhảy vọt về sau của cách mạng Việt Nam.
4. Vai trò của Nguyễn ái Quốc trong Hội nghị thành lập Đảng.
 + Trực tiếp tổ chức và chủ trì Hội nghị thành lập ĐCS Việt Nam tại Hương Cảng - TQ.
 + Phê phán những hành động thiếu thống nhất của các tổ chức cộng sản trong nước, đặt ra yêu 
cầu cấp thiết phải hợp nhất các tổ chức Cộng sản thành một ĐCS duy nhất.
 + Viết và thông qua Chính cương vắn tắt, Sách lược vắn tắt, Điều lệ vắn tắt - Đây được coi là 
cương lĩnh đầu tiên của Đảng.
 + Đề ra kế hoạch để các tổ chức cộng sản về nước xúc tiến việc hợp nhất, rồi đi đến thành lập 
ĐCS VN.
 CÂU HỎI LUYỆN TẬP
1. Tại sao trong thời gian ngắn, ba tổ chức cộng sản nối tiếp nhau ra đời ở Việt Nam?
 - Gợi ý: phần a, b mục 4 - phần kiến thức trọng tâm.
2. Trình bày hoàn cảnh lịch sử, nội dung Hội nghị và ý nghĩa của việc thành lập Đảng? 
 - Mục 5 - phần kiến thức trọng tâm.
3. Tại sao nói sự ra đời của ba tổ chức cộng sản vào năm 1929 là xu thế tất yếu của cách mạng Việt 
 Nam? 
 - Mục 3 - phần kiến thức mở rộng - nâng cao.
4. Con đường cứu nước của NAQ có gì khác lớp người đi trước?
 Câu hỏi mở :
 Những cống hiến của Nguyễn Ái Quốc đối với cách mạng Việt Nam trong thời gian 1911 – 1930? + Từ sau ngày 1 tháng 5 đến tháng 9-1930, ở nhiều vùng nông thôn thuộc hai tỉnh Nghệ An và 
Hà Tĩnh nổ ra hàng loạt cuộc đấu tranh quy mô lớn của nông dân dưới hình thức biểu tình có vũ trang 
tự vệ.
 + Tới tháng 9-1930, phong trào phát triển tới đỉnh cao. Phong trào quần chúng tập hợp dưới 
khẩu hiệu chính trị kết hợp với khẩu hiệu kinh tế diễn ra dưới hình thức đấu tranh chính trị kết hợp với 
đấu tranh vũ trang tự vệ, tiến công vào cơ quan chính quyền địch ở địa phương.
 + Ngày 12-9-1930: hai vạn nông dân ở Hưng Nguyên (Nghệ An) đã biểu tình phản đối chính 
sách khủng bố của Pháp và tay sai.
 + Trong suốt hai tháng 9 và 10-1930, nông dân ở Nghệ-Tĩnh đã vũ trang khởi nghĩa, công nhân 
đã phối hợp với nông dân, phản đối chính sách khủng bố của địch. Hệ thống chính quyền của đế quốc, 
phong kiến ở nhiều nơi tan rã.
 + Để thay thế chính quyền cũ, dưới sự lãnh đạo của các chi bộ đảng, các Ban chấp hành Nông 
hội xã do các Chi bộ Đảng lãnh đạo đứng ra quản lý mọi mặt đời sống chính trị-xã hội ở nông thôn. 
Đây là một hình thức chính quyền nhân dân theo kiểu Xô viết.
 + Chính quyền Xô viết ở các làng, xã đã thực hiện một số chính sách: Bãi bỏ sưu thuế, mở lớp 
học chữ Quốc ngữ, thành lập Nông hội, Công hội, hội Phụ nữ giải phóng. Mỗi làng có đội tự vệ vũ 
trang...
 + Xô viết Nghệ - Tĩnh diễn ra được 4-5 tháng thì bị đế quốc phong kiến tay sai đàn áp. Từ giữa 
năm 1931 phong trào tạm thời lắng xuống.
 c. Ý nghĩa:
 Phong trào cách mạng 1930-1931 mà đỉnh cao là Xô Viết Nghệ Tĩnh là một sự kiện lịch sử 
trọng đại trong lịch sử cách mạng Việtt Nam, đã giáng một đòn quyết liệt đầu tiên vào bè lũ đế quốc và 
phong kiến tay sai.
 Qua thực tiễn phong trào cho thấy dưới sự lãnh đạo của Đảng thì giai cấp công nhân, nông dân 
đoàn kết với các tầng lớp nhân dân khác có khả năng lật đổ nền thống trị của đế quốc và phong kiến tay 
sai.
 Phong trào để lại nhiều bài học kinh nghiệm quý giá: Bài học về vai trò lãnh đạo của Đảng; Bài 
học về xây dựng khối liên minh công nông; Bài học về sử dụng bạo lực cách mang; Bài học về xây 
dựng chính quyền.
 Chính vì những lẽ trên, phong trào cách mạng 1930-1931 mà đỉnh cao là Xô- Viết Nghệ - Tĩnh 
được xem là cuộc diễn tập đầu tiên chuẩn bị cho cách mạng tháng Tám 1945.
2. Cuộc vân động dân chủ 1936-1939.
 a. Nguyên nhân:
 - Tình hình thế giới: Tới cuối năm 1938 phong trào bị thu hẹp, tới tháng 9 năm 1939 khi chiến tranh thế giới thứ hai 
bùng nổ thỡ chấm dứt.
 c. Ý nghĩa:
 + Cuộc vân động dân chủ 1936-1939 là một phong trào dân tộc dân chủ rộng lớn. Qua đó Đảng 
ta đẩy mạnh hoạt động tuyên truyền giáo dục râu rộng tư tưởng Mác-Lê Nin, đường lối chính sách của 
Đảng, tập hợp đông đảo quần chúng trong mặt trận dân tộc thống nhất xây dựng được đội quân chính 
trị đông đảo.
 + Qua phong trào uy tín và ảnh hưởng của Đảng được mở rộng và ăn sâu trong quần chúng, 
trình độ chính trị và khả năng công tác của cán bộ được nâng lên, tổ chức Đảng được củng cố và phát 
trển.
 + Phong trào đã để lại nhiều bài học kinh nghiệm như bài học về sử dụng các hình thức và khẩu 
hiệu đấu tranh, vận động tổ chức quần chúng đấu tranh, xây dựng Mặt trận nhân dân thống nhất.
 Với những ý nghĩa đó phong trào dân chủ 1936-1939 được xem là cuộc diễn tập lần thứ hai của 
chuẩn bị cho sự thắng lợi của Cách mạng tháng Tám 1945.
3. Mặt trận Việt Minh ra đời. (19/5/1941)
 a. Hoàn cảnh ra đời:
 + Thế giới: chiến tranh thế giới thứ hai bước sang năm thứ ba. Tháng 6-1941, phát xít Đức mở 
cuộc tấn công Liên Xô. Thế giới hình thành hai trận tuyến, một bên là các lực lượng dân chủ do Liên 
Xô dẫn đầu, một bên là khối phát xít Đức, Ý, Nhật.. Cuộc đấu tranh của nhân dân ta là một phần trong 
cuộc đấu tranh của lực lượng dân chủ.
 + Trong nước: Nhật vào Đông Dương, Pháp - Nhật câu kết với nhau để gây áp bức, thống trị 
nhân dân Đông Dương, vận mệnh của dân tộc nguy vong hơn bao giờ hết.
 + Ngày 28-1-1941, lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc về nước, triệu tập Hội nghị Trung ương lần thứ 8 
(từ ngày 10 đến ngày 19-5-1941), Hội nghị đã chủ trương đặt nhiệm vụ giải phóng dân tộc lên trên hết 
và chủ trương thành lập “Việt Nam độc lập đồng minh” gọi tắt là Việt Minh.
 b. Sự phát triển lực lượng cách mạng của Mặt trận Việt Minh.
 * Xây dựng lực lượng chính trị:
 + Cao Bằng là nơi thí điểm chủ trương này, đến năm 1942 khắp các châu ở Cao Bằng đều có 
Hội cứu quốc. Tiếp đó Uỷ ban Việt Minh tỉnh Cao Bằng và Uỷ ban Việt Minh liên tỉnh Cao - Bắc - 
Lạng được thành lập. Năm 1943, Uỷ ban thành lập ra 19 ban xung phong "Nam tiến", liên lạc với Căn 
cứ địa Bắc Sơn - Võ Nhai và mở rộng lực lượng cách mạng xuống miền xuôi.
 + Ở các nơi khác: Đảng tranh thủ tập hợp rộng rãi các tầng lớp nhân dân như học sinh, sinh 
viên, trí thức, tư sản dân tộc vào mặt trận cứu quốc. + Từ 14 đến 18/8/1945 có 4 tỉnh giành được chính quyền sớm nhất là Bắc Giang, Hải Dương, 
Hà Tĩnh và Quảng Nam.
 + Tại Hà Nội: từ ngày 15 đến 18/8 phong trào chuẩn bị khởi nghĩa của quần chúng ngày càng 
sôi sục. Ngày 19/8/1945 Hà Nội giành được chính quyền.
 + Ngày 23/8 ta giành chính quyền ở Huế. 
 + Ngày 25/8 ta giành chính quyền ở Sài Gòn. 
 + Ngày 28/8 hầu hết các địa phương trong cả nước giành được chính quyền.
 + Ngày 30/8 vua Bảo Đại thoái vị.
 Như vậy chỉ trong vòng 15 ngày (từ 14/8 đến 28/8/1945) tổng khởi nghĩa tháng Tám đã thành 
công trong cả nước. Lần đầu tiên trong cả nước chính quyền về tay nhân dân.
Ngày 2/9/1945 tại quãng trường Ba Đình, chủ tịch Hồ Chí Minh thay mặt chính phủ lâm thời đọc 
Tuyên ngôn độc lập khai sinh nước Việt Nam dân chủ cộng hòa.
 c. Ý nghĩa lịch sử, nguyên nhân thắng lợi của cách mạng tháng Tám.
 *Ý nghĩa lịch 
 Đối với dân tộc: 
 + Cách mạng tháng Tám thành công là một biến cố lịch sử vĩ đại mở ra một bước ngoặt lớn 
trong lịch sử dân tộc, phá tan hai xiềng xích nô lệ của Pháp- Nhật, lật nhào chế độ quân chủ, khai sinh 
nước Việt Nam dân chủ cộng hòa, đưa nước ta từ một nước thuộc địa trở thành một nước độc lập, nhân 
dân ta từ thân phận nô lệ trở thành người làm chủ nước nhà.
 Mở ra một kỷ nguyên mới trong lịch sử dân tộc: Kỷ nguyên độc lập tự do gắn liền với chủ 
nghĩa xã hội.
 Đối với thế giới: Lần đầu tiên trong lịch sử, một dân tộc thuộc địa nhỏ bé đã tự giải phúng khỏi 
ách đế quốc thực dân, thắng lợi này góp phần đánh bại chủ nghĩa phát xít, cổ vũ mạnh mẽ tinh thần đấu 
tranh của nhân dân các nước thuộc địa và nửa thuộc địa trên thế giới nhất là Châu Á và châu Phi.
 * Nguyên nhân thắng lợi
 Nguyên nhân chủ quan:
 + Dân tộc ta giàu truyền thống yêu nước và đấu tranh chống giặc ngoại xâm.
 + Sự lãnh đạo sáng suốt tài tình của Đảng đứng đầu là chủ tịch Hồ Chí Minh với đường lối 
đúng đắn sáng tạo, xây dựng được khối liên minh công nông vững chắc, tập hợp được các lực lượng 
yêu nước trong mặt trận thống nhất.
 Đảng ta đã có quá trình chuẩn bị chu đáo cho thắng lợi của cách mạng tháng Tám trong suốt 15 năm 
với ba cuộc diễn tập 1930-1931; 1936-1939; 1939-1945. Hình thức và 
phương pháp đấu 
 tranh
*Dặn dò : 
- HS kết hợp với sách giáo khoa xem nội dung chủ đề thầy (cô) gửi tương ứng với bài số mấy để 
ghi cho phù hợp.
-Trả lời câu hỏi mở vào tập 
 Nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa sau ngày độc lập đến toàn quốc kháng 
 Chủ đề 3
 chiến.
A. KIẾN THỨC TRỌNG TÂM
1. Những thuận lợi và khó khăn của nước VN DCCH sau ngày độc lập.
 a. Khó khăn:
 Vừa mới ra đời nước ta đứng trước muôn vàn những khó khăn tưởng chừng như không thể 
vượt qua, đó là:
 Giặc ngoại xâm: 
 + Từ vĩ tuyến 16 trở ra 20 vạn quânTưởng kéo vào với âm mưu thủ tiêu chính quyền cách 
mạng.
 + Từ vĩ tuyến 16 trở vào có hơn một vạn quân Anh chúng đã dung túng và giúp đỡ cho Pháp 
quay trở lại xâm lược Nam Bộ.
 Nội phản: các lực lượng phản cách mạng ở cả hai miền đều ngóc đầu dậy hoạt động chống phá 
cách mạng, làm tay sai cho Pháp
 Khó khăn về kinh tế, tài chính: kinh tế nghèo nàn lạc hậu, bị chiến tranh tàn phá nặng nề. 
Ngân sách nhà nước trống rỗng .